Regularisatie sociale bijdragen: voorkom verrassingen

Regularisatie sociale bijdragen na twee jaar

De sociale bijdrage die je betaalt aan je sociaal verzekeringsfonds is een voorlopige bijdrage, doorgaans gebaseerd op het inkomen van drie jaar geleden. Een of twee jaar later, wanneer de belastingadministratie je werkelijke inkomen doorgeeft aan Liantis, regulariseren we je bijdrage. Zo kunnen we de definitieve sociale bijdrage berekenen op basis van het inkomen van het jaar zelf. Deze regularisatie zal vaak leiden tot een bij- of terugbetaling van sociale bijdragen.

Sociale bijdragen verlagen

Nico uit het bovenstaande voorbeeld heeft echter de mogelijkheid om te anticiperen. Voor zijn zelfstandige activiteit kan 2024 een onverwacht minder jaar zijn. Of misschien was 2021 een uitzonderlijk topjaar dat zich nog maar zelden zal herhalen. In beide gevallen is het duidelijk dat zijn inkomen van 2024 een stuk lager zal liggen dan dat van 2021.

Nico beseft dat zijn voorlopige bijdrage van 2024 te hoog is, maar weet dat hij de te veel betaalde bijdrage pas in 2025 of 2026 zal recupereren. Daarom beslist hij om een aanvraag in te dienen om een lagere voorlopige bijdrage te betalen. Hij neemt dan het risico op verhogingen, als later zou blijken dat hij in 2024 toch een inkomen heeft dat hoger is dan het inkomen waarop zijn verminderde bijdrage was gebaseerd.

Om je voorlopige sociale bijdragen te verminderen, moet je als zelfstandige je lager inkomen met een motivatie én bewijsstukken kunnen aantonen. Liantis onderzoekt je dossier en keurt je aanvraag al dan niet goed.

Voorwaarden

Om een vermindering van je voorlopige bijdrage te bekomen, moet je met volgende voorwaarden rekening houden:

1. Je inkomsten in 2024 moeten gedaald zijn ten opzichte van drie jaar eerder.
2. Je moet de lagere inkomsten ook kunnen bewijzen met objectieve stukken.

Je geeft ons het netto belastbare inkomen door dat je verwacht te verdienen in 2024 en wij berekenen je verminderde voorlopige bijdrage op dit geschatte inkomen (al geldt voor bepaalde zelfstandigen wel een minimumbijdrage).

Bewijzen

Om effectief aanspraak te maken op een verlaagde voorlopige bijdrage moet Nico nog de nodige objectieve bewijsstukken verzamelen om zijn aanvraag te onderbouwen. Bijvoorbeeld:

• Persoonlijke factoren: Als het als zelfstandige even minder gaat, dan kan dat ook aan persoonlijke redenen te wijten zijn. Een ziekte of ongeval, een bevalling … zijn voorbeelden. Maar ook wie steun van het OCMW genoot of een schuldenregeling trof, kan dit als verantwoording inroepen.
• Evolutie van de activiteit: Nico verwijst in zijn bewijsvoering echter vooral naar de evolutie van zijn activiteit. Hij toont aan waarom die eenmalige meevaller uitzonderlijk was en toont aan waarom zijn activiteit via vaste klanten al enkele jaren dezelfde inkomsten genereert. In het omgekeerde scenario, bij een onverwachte terugval, kan het nuttig zijn om uitleg te verschaffen over klanten die failliet gingen, wegenwerken in de buurt van je zaak of andere onvoorziene omstandigheden.

Gevolgen van een onterechte verlaging

Een zelfstandige die onterecht zijn voorlopige bijdrage liet verminderen, loopt het risico op verhogingen. Wie voor het einde van het bijdragejaar nog voldoende bijbetaalt, kan deze verhogingen vermijden. Als je vermindering van je voorlopige bijdragen verkregen hebt, komt het er dus op aan om de evolutie van je inkomen goed te monitoren.

Sociale bijdragen verhogen

Wanneer je als zelfstandige een hoger inkomen verwacht dan drie jaar eerder, dan kan je anticiperen door je voorlopige sociale bijdragen te verhogen. 

Ook hier kan je als zelfstandige uiteraard een foute inschatting maken en een te hoog inkomen doorgeven. In dat geval heb je twee opties:

• Liantis betaalt jou de te veel betaalde voorlopige bijdrage terug bij de regularisatie.
• Je geeft voor het einde van het bijdragejaar een aangepaste inschatting door aan Liantis. In dat geval kan het bedrag dat je vrijwillig meer betaalde (of een deel van dit bedrag) meteen terugbetaald worden.

Een verhoging van de sociale bijdragen heeft voor een zelfstandige ook interessante fiscale gevolgen. De betaalde bedragen kan je immers fiscaal in mindering brengen als kost. Bespreek met je boekhouder of het voor jou zinvol is om verhoogde voorlopige bijdragen te betalen.

Spontane reserve

Je kan ook kiezen voor een vrijwillige bijbetaling, zonder een geraamd inkomen op te geven. Op die manier leg je een spaarpot aan voor een concreet bijdragejaar. Opgelet: je kan in een jaar nooit meer dan 4 keer de maximale kwartaalbijdrage betalen. Je kan de bijbetaling bovendien niet zomaar op eender welk moment terugvragen. Heb je te veel betaald? Dan betaalt Liantis je het verschil terug zodra de belastingadministratie je werkelijke inkomen heeft vastgesteld.