Carenztijd voor ziekte-uitkering zelfstandigen verdwijnt binnenkort

Een werknemer die ziek wordt, kan in de meeste gevallen vanaf de eerste dag arbeidsongeschiktheid op een gewaarborgd loon rekenen. Ben je zelfstandig, dan heb je momenteel pas recht op een uitkering vanaf de vijftiende dag dat je arbeidsongeschikt bent. Daar komt vanaf 1 juli 2019 verandering in. 

3 minuten leestijd Sociaal statuut 15 maart 2019

Wat is de carenzperiode? 

Als zelfstandige heb je recht op een arbeidsongeschiktheids- of invaliditeitsuitkering wanneer je door ziekte of een ongeval uitvalt.  

Tot eind 2017 was hier echter een soort wachtperiode van één maand aan verbonden: pas wanneer je langer dan een maand ziek was, kon je aanspraak maken op een uitkering, en dat vanaf je tweede maand ziekte. Sinds 1 januari 2018 bedraagt deze ‘carenzperiode’ nog maar twee weken en krijg je al vanaf de vijftiende ziektedag een uitkering.  

Voorbeeld

Jan had op 15 januari 2018 een ongeval. Hierdoor zat hij drie weken lang arbeidsongeschikt aan zijn zetel gekluisterd. Enkel voor de derde week dat hij thuis was, kreeg Jan een uitkering van zijn ziekenfonds.

Carenztijd voor zelfstandigen verdwijnt vanaf 1 juli 

Op 1 juli verdwijnt de carenzperiode voor zelfstandigen bij arbeidsongeschiktheid. Wie vanaf deze datum arbeidsongeschikt wordt, geniet van de eerste dag een uitkering, op voorwaarde dat hij minstens acht dagen ziek zal zijn én tijdig een aangifte van zijn arbeidsongeschiktheid doet. 

Omdat de controle van korte ziekteperiodes in de praktijk zeer moeilijk te organiseren is, blijft een minimale wachttijd van zeven dagen behouden. Ben je minder lang ziek, dan verandert er bijgevolg niets ten opzichte van het huidige systeem en ontvang je geen uitkering. 

Voorbeeld

Jan en Sandra baten samen een zaak uit. Op 15 juli 2019 raken beiden geveld met een stevige buikgriep. Sandra geneest snel en kan vijf dagen later al opnieuw aan de slag. Bij Jan treden er echter complicaties op, waardoor hij in totaal drie weken arbeidsongeschikt thuis zit. Jan zal recht hebben op een uitkering voor drie weken, terwijl zijn echtgenote het zonder uitkering zal moeten stellen.

Bovendien zal het niet langer mogelijk zijn om een uitkering met terugwerkende kracht aan te vragen. De reden hiervoor is dat het onmogelijk is om controles uit te voeren wanneer je als zelfstandige al terug aan de slag bent. 

Wat moet je doen wanneer je als zelfstandige arbeidsongeschikt wordt? 

Heb je een ongeval of word je ziek, en zal je waarschijnlijk langer dan zeven dagen arbeidsongeschikt zijn, dan ga je best op de eerste dag van je ziekte al naar je dokter. Je vraagt hem het ‘getuigschrift van arbeidsongeschiktheid’ in te vullen (een gewoon ziektebriefje volstaat niet). De datum van ondertekening van het attest door je dokter is namelijk bepalend voor de start van je arbeidsongeschiktheid.  

Bezorg dit getuigschrift binnen de zeven dagen per post en bij voorkeur aangetekend aan je ziekenfonds.  

Tip

Je ontvangt alleen een uitkering wanneer je persoonlijk elke zelfstandige activiteit stopzet tijdens de periode van arbeidsongeschiktheid. Dit betekent echter niet dat je je zaak moet sluiten. Je zakenpartner, familie of medewerkers mogen je zaak in jouw naam verder uitbaten tijdens je arbeidsongeschiktheid.

Vrijstelling van sociale bijdragen bij arbeidsongeschiktheid 

In principe moet je ook tijdens een periode van arbeidsongeschiktheid je sociale bijdragen blijven doorbetalen. Ben je echter voor langere tijd buiten strijd, dan kan je onder bepaalde voorwaarden aanspraak maken op een vrijstelling van bijdragen met behoud van sociale rechten.

Relevante artikels

Lees zeker ook ...