Ook klinisch orthopedagogen en psychotherapeuten voortaan vrijgesteld van btw

Korte historiek

Na jarenlange politieke discussie stemde de Kamer op 4 april 2014 onder luid applaus het wetsontwerp dat klinisch psychologen en klinisch orthopedagogen als volwaardige autonome gezondheidszorgberoepen erkent. Nog voor de inwerkingtreding van de wet op 1 september 2016 werd ook de psychotherapie in de ondertussen gecoördineerde wet van 10 mei 2015 opgenomen.  Niet als apart gezondheidszorgberoep, maar wel als een specifieke ‘behandelvorm’ die enkel door bepaalde gezondheidszorgbeoefenaars mag uitgeoefend worden.

Op de uitvoeringsbesluiten van de nieuwe wettelijke bepalingen was het echter nog wachten tot begin dit jaar: de erkenningen kunnen dan ook pas sinds 1 januari 2020 door de gemeenschappen worden afgeleverd. En dat heeft belangrijke gevolgen voor de btw.

Impact op de btw voor…

… erkende klinisch orthopedagogen

Artikel 44, § 2, 5° WBTW stelt onder meer de diensten betreffende onderwijskeuze en gezinsvoorlichting vrij van btw.

Met de erkenning op 1 september 2016 van de klinische orthopedagogie als volwaardig geestelijk gezondheidszorgberoep, oordeelde de btw-administratie op 23 november daarna dat de door de klinisch orthopedagogen verrichte diensten op grond van voormeld artikel vrijgesteld zullen zijn van de btw van zodra voldaan is aan de voorwaarde inzake erkenning in hoofde van de klinisch orthopedagoog (beslissing nr. E.T.130.812).

Een beslissing die, zolang de bedoelde erkenning nog niet verkregen kon worden, louter theoretisch bleef. Met de inwerkingtreding van voormelde uitvoeringsbesluiten is de btw-vrijstelling echter een feit. Heeft de klinisch orthopedagoog zijn erkenning op zak, dan is hij voortaan vrijgesteld van de btw. Dit betekent dat hij voor zijn diensten geen btw meer dient aan te rekenen, maar ook dat hij geen btw meer kan recupereren op facturen van zijn leveranciers. Ook een herziening van eventuele investeringsaftrekken is mogelijk.

… erkende klinisch psychologen

In tegenstelling tot de klinisch orthopedagogen waren klinisch psychologen, op voorwaarde dat ze ingeschreven waren op de lijst van de Psychologencommissie, ook vroeger reeds vrijgesteld van btw. Hun normale beroepsactiviteiten als klinisch psycholoog (met uitzondering van diensten zoals bv. arbeidspsychologie) vielen ook vroeger immers reeds onder diensten m.b.t. onderwijskeuze en gezinsvoorlichting die op basis van art. 44 §2, 5° WBTW waren vrijgesteld.

Voor klinisch psychologen die hun nieuwe erkenning bekomen, verandert er dus niets. Zij blijven voor wat betreft hun activiteiten van klinische psychologie vrijgesteld van btw. Eventuele bijkomende activiteiten van arbeidspsychologie, aanwervingen, huwelijksbureaus, … blijven daarentegen aan de btw onderworpen.

… psychotherapeuten

Om het gelijkheidsbeginsel niet te schenden, besliste de btw-administratie dat zij die geen arts, erkend klinisch psycholoog of erkend klinisch orthopedagoog zijn, maar wel over verworven rechten beschikken om de psychotherapie uit te oefenen, ook pas vanaf 1 januari 2020 van de btw-vrijstelling kunnen genieten.

Een belangrijke groep van psychotherapeuten viel daardoor echter uit de boot: zij die weliswaar geen verworven rechten hebben, maar op basis van het arrest van het Grondwettelijk Hof van 16 maart 2017 de psychotherapie toch verder mogen uitoefenen. In haar circulaire 2020/C/73 van 26 mei 2020 sloot de fiscus deze groep echter uitdrukkelijk van de btw-vrijstelling uit.

Onterecht, oordeelde de Raad van State op 4 december daarna, waardoor de FOD Financiën zich genoodzaakt zag haar standpunt bij te schroeven. Voortaan zijn ook personen die op 1 september 2016 al de psychotherapie beoefenden, maar niet voor verworven rechten in aanmerking komen, voor hun prestaties van psychotherapie vrijgesteld. Wel moeten ze het bewijs kunnen leveren van een relevante ervaring.

Tip! Meer info over wie de psychotherapie mag beoefenen lees je op de website van de FOD Volksgezondheid.

Praktisch

Wat moet je klant doen als zijn btw-statuut wijzigt? Ook al gaat het niet om de stopzetting of de start van een (nieuwe) activiteit, maar wel om een nieuwe wettelijke kwalificatie van dezelfde activiteit, bevestigde de btw-administratie dat de wijziging toch best via het formulier 604B wordt meegedeeld. Ook een gewone brief is evenwel toegestaan. Liantis brengt dit graag voor jou in orde.