Tools & resources
Start vandaag nog als zelfstandige via het online ondernemingsloket van Liantis
Heb je er altijd al van gedroomd je eigen zaak te starten? Ontdek onze gratis startersreeks.
Sluit je vandaag nog aan bij het Sociaal Verzekeringsfonds
Sluit je vandaag nog aan bij het sociaal Verzekeringsfonds
Ready, set, go!
Zoek snel de NACE-cijfercode op van de activiteiten die je als ondernemer uitoefent.
Swingen je personeelskosten de pan uit of ben je bang talentvolle medewerkers te verliezen? Download nu het hr-trendrapport!
Nooit meer een belangrijke deadline missen? Behoud een klare kijk op je hr en administratie met de Liantis kmo-kalender.
Hiermee bied je je medewerkers een flexibel loonpakket aan, zonder dat de loonkost voor jou als werkgever stijgt.
Een podcast van Liantis voor accountants
Meest gezocht
Op 1 januari 2025 wijzigen de spelregels rond de ‘buitencontractuele aansprakelijkheid’ ingrijpend. Hierdoor kunnen bijvoorbeeld werknemers (en bestuurders) gemakkelijker aansprakelijk gesteld worden door klanten en opdrachtgevers van hun ondernemingen. Maar goed nieuws: er is nog tijd om actie te ondernemen en je medewerkers hiertegen te beschermen.
De ‘buitencontractuele’ aansprakelijkheid staat tegenover de ‘contractuele’ aansprakelijkheid. Contractuele aansprakelijkheid bestaat tussen partijen die, zoals het woord het zegt, verbonden zijn door een contract. Als er tussen de partij die de schade toebrengt en de partij die de schade lijdt geen contract bestaat, kan er enkel sprake zijn van een ‘buitencontractuele’ aansprakelijkheid.
Momenteel gelden 2 belangrijke principes.
Het eerste is het samenloopverbod van de contractuele en de buitencontractuele aansprakelijkheid. Als er uit een gebrekkige uitvoering van een contract schade volgt, dan heeft tussen de 2 contractspartijen de contractuele aansprakelijkheid voorrang op de buitencontractuele (er zijn wel een beperkt aantal uitzonderingen). Hierdoor kan de benadeelde partij geen buitencontractuele vordering instellen. Doordat partijen in hun contracten vaak aansprakelijkheidsbeperkingen inlassen, verhindert dit samenloopverbod dat de benadeelde partij via de omweg van de buitencontractuele vordering die aansprakelijkheidsbeperking omzeilt.
Een bakker sluit een aannemingsovereenkomst met een schildersbedrijf om de voorgevel van zijn bakkerij te schilderen. Het schildersbedrijf schakelt hiervoor 2 van zijn werknemers in (= uitvoeringsagenten), maar die maken er een zootje van. De bakker kan in deze situatie momenteel enkel een schadevergoeding op ‘contractuele’ basis vorderen van het schildersbedrijf. Een ‘buitencontractuele’ vordering tegen het schildersbedrijf is uitgesloten, omdat de bakker verbonden is door een contract met het schildersbedrijf. En de schilders-werknemers ontspringen zowel contractueel als buitencontractueel de dans: ze zijn immers zelf niet verbonden door een contract met de bakker en zijn ook buitencontractueel beschermd.
Vanaf 1 januari gaan die 2 principes op de schop.
Dit betekent heel concreet dat de benadeelde partij in een contractuele situatie zowel een contractuele als – indien de voorwaarden vervuld zijn - een buitencontractuele vordering kan instellen tegen zijn contractspartij.
Ten tweede is het ook zo dat diezelfde benadeelde partij voortaan wel een buitencontractuele vordering kan instellen tegen de werknemers en bestuurders van zijn contractspartij die de schade hebben veroorzaakt (voortaan heten die ‘hulppersonen’). Een contractuele vordering tegen die personen is nog steeds niet mogelijk.
Hier heeft de bakker de keuze tussen een contractuele en een buitencontractuele vordering tegen het schildersbedrijf.
Maar voortaan kan de bakker theoretisch ook kiezen voor een buitencontractuele vordering tegen de schilders-werknemers die de schade effectief hebben veroorzaakt (al dan niet gecombineerd met een vordering tegen het schildersbedrijf). Die schilders-werknemers lopen daardoor het risico om een schadevergoeding te moeten betalen.
Naast de automatische bescherming op basis van de Arbeidsovereenkomstenwet (waarbij werknemers enkel aansprakelijk zijn bij gebruikelijke lichte fout, zware fout of opzettelijke fout), kunnen werkgevers hun werknemers bijkomend contractueel tegen dergelijke claims beschermen.
Naast eventuele beperkingen van zijn eigen aansprakelijkheid (die trouwens ook voor de schilders-werknemers gelden), zou het schildersbedrijf in de aannemingsovereenkomst met de bakker een bepaling kunnen inlassen waardoor het voor de bakker onmogelijk wordt om een buitencontractuele vordering in te stellen tegen de schilders-werknemers. De wet laat ook toe om die aansprakelijkheidsbeperking/-uitsluiting op te nemen in de arbeidsovereenkomst tussen het schildersbedrijf en de schilders-werknemers, maar de eerste optie biedt het voordeel van de duidelijkheid (de bakker heeft immers geen zicht op de inhoud van de arbeidsovereenkomsten van de schilders). Let wel: aansprakelijkheidsbeperkingen gelden niet als de benadeelde getroffen wordt in zijn fysieke of psychische integriteit of als de schade opzettelijk werd veroorzaakt.
Daarnaast kan je als werkgever ook een verzekeringspolis voor je werknemers sluiten. Door deze polis zouden de werknemers niet alleen een vergoeding kunnen krijgen voor de eventuele schadevergoeding die ze in deze omstandigheden zouden moeten betalen aan de contractspartij van hun werkgever, maar anderzijds zouden de gerechtskosten van een eventuele verdediging voor de rechtbank ook gedekt kunnen zijn.
De nieuwe regels treden in werking op 1 januari 2025 en zullen in bepaalde omstandigheden ook van toepassing zijn op contracten die voor die datum werden gesloten.
Het criterium om te bepalen of de oude of de nieuwe spelregels gelden, is de datum van het ‘schadeverwekkend feit’. De nieuwe regels gelden dus voor situaties waarin een contract voor 1 januari 2025 opgesteld werd, maar waar het schadegeval pas na 1 januari 2025 is ontstaan.
Daarom is het aanbevolen om ook voor de lopende contracten actie te ondernemen en om te proberen een schadebeperking/-uitsluiting in te lassen.
Wil je in het licht van de nieuwe wetgeving een clausule opnemen in een arbeidscontract of contract met leveranciers, onderaannemers of klanten om de buitencontractuele aansprakelijkheid van de hulppersonen of contractanten te beperken? Regel het eenvoudig via dit formulier.