Afkoop studiejaren: overgangsregeling loopt eind november af

Als zelfstandige ondernemer heb je enkele mogelijkheden om je pensioen te verhogen. Dankzij de regularisatie van studiejaren kan je bijvoorbeeld studiejaren afkopen om zo je pensioenbedrag te verhogen.

4 minuten leestijd Pensioen 17 september 2020

Wat is het afkopen van studiejaren?

Via de ‘regularisatie van studiejaren’ laat je jouw studiejaren meetellen als ‘gewerkte jaren’ voor de berekening van je pensioen. Op die manier zal je wettelijk pensioen meestal hoger liggen. Let wel: dit zal er niet voor zorgen dat je vroeger met pensioen kan, maar heeft enkel gevolgen voor je pensioenbedrag.

De voorwaarden van het systeem zijn op vandaag niet eenduidig. Er bestaat namelijk een oude regeling, een nieuwe regeling én een overgangsperiode tussen deze twee.

Overgangsperiode

In 2017 werd het systeem van de afkoop van studiejaren grondig hervormd. Op 1 december 2017 startte een overgangsperiode die afloopt op 1 december 2020.

Tijdens deze overgangsperiode hebben zelfstandige ondernemers nog de mogelijkheid om de studieperiode af te kopen volgens de ‘oude’ regels. In die ‘oude’ regeling gelden andere voorwaarden en modaliteiten dan in de ‘nieuwe’ regeling die in 2017 werd ingevoerd. De nieuwe regeling is meestal voordeliger dan de oude. Bij de oude regelgeving staat het ‘alles-of-niets’-principe bijvoorbeeld centraal. Je bent verplicht om meteen de volledige studieperiode te laten gelijkstellen en dus te betalen. In de nieuwe regeling kan je echter kiezen hoeveel jaren je regulariseert. Hier zijn wel enkele beperkingen aan verbonden.

Keuze maken

Wil je gebruik maken van de ‘oude’ regeling, bijvoorbeeld omdat je niet aan de voorwaarden van de ‘nieuwe’ regeling voldoet, dan moet je vóór 1 december 2020 een aanvraag indienen. Je kan de aanvraag indienen via je sociaal verzekeringsfonds. Vanaf 1 december 2020 kan je geen gebruik meer maken van de ‘oude’ regeling.

Het einde van de overgangsperiode heeft ook een impact op de berekening van de bijdragen voor de afkoop van studiejaren in de ‘nieuwe’ regeling: vanaf 1 december wordt het fors duurder om je studieperiode af te kopen.

Voor aanvragen ingediend tijdens de overgangsperiode, dus tot en met 30 november 2020:

  • De bijdrage voor de afkoop van een studiejaar in de ‘nieuwe’ regeling is een forfaitaire bijdrage (de bijdrage is dus voor alle zelfstandigen gelijk). Op dit moment is de bruto kostprijs voor de afkoop van 1 studiejaar 1.560,52 euro.

  • Enkel voor studieperiodes gelegen vóór 1 januari van het jaar van de 20ste verjaardag wordt de bijdrage actuarieel berekend. De bijdragen berekend volgens de actuariële methode liggen doorgaans een pak hoger dan de forfaitaire bijdragen.  

Voor aanvragen ingediend vanaf 1 december 2020:

  • De actuariële berekening wordt de algemene regel.

  • De forfaitaire bijdrage wordt enkel nog toegepast als de aanvraag tot afkoop van studiejaren gebeurt binnen een termijn van 10 jaar na het behalen van het laatste diploma dat voor de afkoop in aanmerking komt.

De bijdrage voor de afkoop van een studiejaar is volledig fiscaal aftrekbaar als beroepskost voor het jaar waarin je de betaling uitvoert. Afhankelijk van de belastingschijf die op jouw situatie van toepassing is, ligt de netto kostprijs daardoor lager.

Hoeveel brengt het op?

Elk studiejaar dat je afkoopt, laat je bruto pensioenbedrag stijgen. De netto-opbrengst van het afkopen van studiejaren daarentegen hangt af van verschillende factoren zoals je loopbaan, de toepasselijke belastingschalen… De opbrengst is dus voor iedereen anders. 

Het is daarom belangrijk dat je nagaat of het afkopen van studiejaren in jouw situatie interessant is en welke regeling het voordeligste is. Daarvoor moet je hele loopbaan in kaart gebracht worden. Via mypension.be kan je de impact op je pensioen makkelijk en snel berekenen.

Lukt het niet om je aan te melden op de website, dan neem je best een kijkje op deze pagina. Ben je aangemeld, maar vind je er niet meteen wat je zoekt? Bekijk hier hoe je de simulatie maakt.

Zoals gezegd zal je door de afkoop van je studieperiode niet vroeger met pensioen kunnen.

Je wil je studieperiode afkopen: hoe ga je te werk?

Blijkt uit de berekening in MyPension dat de afkoop interessant is voor jou? Dan staat Liantis je graag bij met de verdere procedure.

  • Download het aanvraagformulier en bezorg dit samen met een kopie van je diploma(‘s) aan je klantenadviseur van het sociaal verzekeringsfonds. De aanvraag verplicht je nergens toe. Je kan ook na het indienen van je aanvraag nog steeds beslissen om je studieperiode toch niet af te kopen.
  • We bezorgen je aanvraag en diploma’s aan het Rijkinstituut voor de Sociale Verzekeringen der Zelfstandigen (kortweg RSVZ), dat beslist of en hoeveel studiejaren je kan afkopen.
  • Je ontvangt de beslissing van het RSVZ per post in je brievenbus, doorgaans samen met een berekening van de opbrengst van de afkoop van je studieperiode voor je pensioen.
  • Kort nadien ontvang je van Liantis de berekening van de kostprijs.
  • Op dat moment heb je alle informatie in handen om definitief te beslissen of je je studieperiode wil afkopen. Heb je nog vragen over de berekening van het RSVZ of over de kostprijs? Daarover geven we je graag persoonlijk advies.

Op algemene pensioenvragen, zoals wanneer je met pensioen kan of hoeveel je pensioen zal bedragen, vind je makkelijk een antwoord op de website van de overheid: My Pension.

Relevante artikels

Lees zeker ook ...