Familiaal verlof of verlof om dwingende redenen

Wat is familiaal verlof?

Iedereen die werkt in België heeft het recht om familiaal verlof aan te vragen. Hierdoor heeft je medewerker het recht om afwezig te zijn op het werk door onvoorziene, dwingende omstandigheden. In België hebben medewerkers de mogelijkheid om maximaal tien dagen per jaar familiaal verlof op te nemen. Dit specifiek voor situaties waarin de regeling voor klein verlet (huwelijk, geboorte, overlijden, communie, bijzitter) niet voorziet. Bijvoorbeeld wanneer je huis overstroomd is of wanneer je je moeder na een valpartij naar het ziekenhuis moet begeleiden.

Het verschil tussen sociaal verlof en familiaal verlof

Sociaal verlof is hetzelfde als familiaal verlof. Het is verlof dat je opneemt als je er moet zijn voor iemand in je directe omgeving. Het gaat dan om je partner of een familielid dat onder hetzelfde dak woont.

Of om een (schoon)kind of (schoon)ouder dat al dan niet bij je in huis woont.

Voorwaarde voor sociaal of familiaal verlof is dat de aanleiding een dwingende reden kent.

Wanneer krijg je familiaal verlof?

Sociaal verlof krijg je voor elke onvoorziene gebeurtenis die een noodzakelijke en dringende tussenkomst vereist. Hieronder verstaan we:

• Ziekte, ongeval of een ziekenhuisopname van een partner of iemand die onder hetzelfde dak woont (bijvoorbeeld een inwonend familielid).
• Ziekte, ongeval of hospitalisatie van een kind, schoonkind, ouder of schoonouder, zelfs als deze niet onder hetzelfde dak wonen met je medewerker.
• Ernstige beschadiging van bezittingen, zoals schade aan het huis van je medewerker door brand of storm.
• Bevel tot verschijning in een rechtszitting wanneer je medewerker een van de partijen is in het geschil.

Voldoet je medewerker aan een van deze voorwaarden, dan kan hij/zij familiaal verlof opnemen. Dit verlof is in principe onbetaald en wordt voor de sociale zekerheid gelijkgesteld met arbeidsactiviteit. 

Let wel: gebeurtenissen die wel voorzien zijn of ingepland kunnen worden, zoals een geplande ziekenhuisopname, zijn geen dwingende reden en vallen dus niet onder het familiaal verlof. In zo’n geval moet je medewerker vakantiedagen inzetten of onbetaald verlof opnemen. 

Hoe vraag je familiaal verlof aan?

Heeft de medewerker te maken met een onvoorzien probleem dat hij onmiddellijk moet aanpakken, dan mag hij afwezig zijn gedurende de tijd die nodig is om het hoofd te bieden aan dat probleem.

Voorwaarde voor familiaal verlof is dat de medewerker vooraf verwittigt of dit zo spoedig mogelijk doet. Daarnaast moet hij/zij het verlof gebruiken voor de dwingende reden waarvoor je het verlof hebt toegestaan. Hiervoor kan je bewijs vragen:

• Bij ziekte of een ongeval van een (schoon)kind, partner of (schoon)ouder is een attest voorgeschreven door de huisarts of spoeddienst nodig.
• Bij een hospitalisatie van een (schoon)kind, partner of (schoon)ouder is vereist dat een attest bewijst dat het gaat om een dringende en onverwachte heelkundige ingreep of opname.
• Bij ernstige beschadigingen van bezittingen is een attest nog van politie, brandweer of civiele bescherming.
• Bij de oproep tot verschijning tijdens een rechtszitting is een bewijs van de deurwaarder nodig.

Hoe lang kan je familiaal verlof opnemen?

De medewerker mag familiaal verlof opnemen zolang als een tussenkomst vereist is, dit maximaal tien dagen per jaar. Wie deeltijds werkt moet rekening houden met de gepresteerde arbeidsduur en mag dus maximaal vijf dagen opnemen aan familiaal verlof. Hou er wel rekening mee dat familiaal verlof enkel kan opgenomen worden mits afgifte van een attest waaruit de aanwezigheid van de medewerker duidelijk wordt gemaakt. 

Loon tijdens familiaal verlof

In principe is verlof om dwingende redenen onbetaald (zoals vastgelegd in NAR-cao nr.45). Tenzij andere afspraken worden gemaakt tussen werkgever en medewerker. In sommige gevallen kan je een andere regeling hanteren waarbij de medewerker nog een aantal dagen wordt uitbetaald.