Vaderschapsverlof

Wordt een van je medewerkers binnenkort vader? Dan wil hij als toekomstige papa of mee-ouder waarschijnlijk zoveel mogelijk tijd spenderen met de baby. Vaderschapsverlof is voor toekomstige papa’s dan ook de makkelijkste oplossing om kort na de geboorte vrijaf te kunnen nemen. Zo heeft elke vader binnen de vier maanden na de bevalling recht op 20 dagen vaderschapsverlof.

Liantis houd je graag op de hoogte over alles wat je moet weten over het vaderschapsverlof. Van de voorwaarden over de tijdsduur tot de uitbetaling. We zetten het voor jou op een rijtje.

Wat is vaderschapsverlof

Wordt je medewerker papa of mee-ouder? Dan heeft hij sinds 2023 recht op 20 dagen vaderschapsverlof. Vijf extra dagen ten opzichte van het jaar voordien waarin kersverse papa’s optimaal kunnen genieten van hun baby. In de regeling op het vaderschapsverlof heeft elke werknemer, ongeacht het arbeidsregime waarin hij is tewerkgesteld (voltijds of deeltijds), het recht om 20 dagen van het werk afwezig te zijn naar aanleiding van de geboorte. 

Deze 20 dagen vaderschapsverlof hoeft een kersverse papa niet noodzakelijk in één keer op te nemen. Hij kan zijn dagen verspreiden over de periode van vier maanden vanaf de bevalling. 

Wie heeft recht op vaderschapsverlof?

Een werknemer kan vaderschaps- of geboorteverlof opnemen wanneer hij aan de volgende drie voorwaarden voldoet:

  1. Hij heeft een arbeidsovereenkomst.
  2. Hij neemt het verlof op binnen vier maanden vanaf de bevalling.
  3. Hij heeft een wettelijke afstammingsband met het kind (vader) of hij is op het moment van de geboorte gehuwd met de persoon ten aanzien van wie de afstamming vaststaat of hij woont op dat moment wettelijk of permanent en affectief samen met die persoon (co-ouder).

Voorbeeld

Jan woont wettelijk samen met Mieke. Ze krijgen samen een zoon. Vanaf de dag van de bevalling heeft Jan recht op 20 dagen vaderschapsverlof. Jan neemt de eerste week na de bevalling vijf dagen vaderschapsverlof, maar spreidt de resterende vijftien dagen over de daaropvolgende vijf weken.

Geboorteverlof voor meeouders

Sinds 20 mei 2011 heeft ook de meeouder, onder bepaalde voorwaarden op dezelfde manier als een gewone vader, recht op 20 dagen vaderschapsverlof wanneer de partner bevalt. Een meeouder is een medewerker die geen wettelijke afstammingsband heeft met het pasgeboren kind. De Belgische wetgeving spreekt in dit kader van geboorteverlof en verwijst qua doelgroep naar de lesbische partner van de moeder die bevalt.

Vooraf moet je medewerker voldoen aan een aantal voorwaarden om recht te hebben op dit specifieke type vaderschapsverlof:

  • Het kind mag enkel een wettelijke afstammingsband hebben met de moeder. Is er ook een wettelijke afstammingsband met een vader, dan is er enkel een recht op vaderschapsverlof in hoofde van de vader en geniet de meeouder geen geboorteverlof.
  • De medewerker (meeouder) moet op het ogenblik van de geboorte:
    • Ofwel gehuwd zijn met diegene ten aanzien van wie de afstamming vaststaat.
    • Ofwel wettelijk samenwonen met de ouder van wie de afstamming vaststaat en bij wie het kind de hoofdverblijfplaats heeft.
    • Ofwel voor de geboorte drie jaar onafgebroken en op affectieve wijze samenwonen met de persoon van wie de afstamming vaststaat en bij wie het kind de hoofdverblijfplaats heeft. Het bewijs van samenwoning en hoofdverblijf wordt geleverd aan de hand van een uittreksel uit het bevolkingsregister.

Net als het vaderschapsverlof kan de meeouder de dagen geboorteverlof naar keuze opnemen binnen de vier maanden na de geboorte. De meeouder hoeft deze dagen niet noodzakelijk in één keer op te nemen, maar kan ze spreiden over de periode van vier maanden vanaf de bevalling. De dag van de bevalling geldt als eerste dag van de periode van vier maanden.

Wie betaalt de uitkering voor vaderschapsverlof?

Als werkgever betaal je de kersverse vader of meeouder een normaal loon voor de eerste drie werkdagen van het vaderschapsverlof. Het ziekenfonds van de werknemer vergoedt de andere dagen (maximaal 17).

Het bedrag van de uitkering tijdens het vaderschapsverlof bedraagt 82% van het tot de loongrens begrensde brutoloon van de medewerker. Van dit bedrag houdt het ziekenfonds een bedrijfsvoorheffing in (11,11 %).

Hoe moet vaderschapsverlof aangevraagd worden?

Vraagt je medewerker vaderschapsverlof aan? Dan moet hij eerst een aanvraag indienen bij het ziekenfonds. Daaraan voegt hij volgende zaken toe:

  • Een uittreksel van de geboorteakte van het kind toe.
  • Andere documenten die het recht op vaderschaps- of geboorteverlof  bevestigen, zoals de verklaring op eer, ondertekend door de co-ouder. Deze verklaring vermeldt dat de medewerker, bij gebrek aan een afstammingsband, de enige persoon is die voldoet aan de wettelijke voorwaarden om gebruik te maken van het recht op het vaderschaps- of geboorteverlof.

In het aanvraagdossier moet de medewerker het luik ‘gerechtigde' invullen, waarnaast de werkgever eveneens een onderdeel van het inlichtingenblad invult dat het ziekenfonds voorziet.

Het ziekenfonds vergoedt de medewerker dan op het einde van het vaderschaps- of geboorteverlof.

Ontslagbescherming tijdens en na het vaderschapsverlof

Vanaf 30 juli 2011 genieten medewerkers die gebruik (willen) maken van hun recht op vaderschaps- of geboorteverlof van een ontslagbescherming. Al moeten ze hierbij aan bepaalde voorwaarden voldoen.

Deze ontslagbescherming houdt in dat de werkgever de arbeidsovereenkomst niet eenzijdig mag beëindigen gedurende periode tussen de schriftelijke kennisgeving van het vaderschaps- of geboorteverlof tot drie maanden daarna. 

Bij niet-naleving van deze ontslagbescherming betaalt de werkgever aan de medewerker een forfaitaire vergoeding gelijk aan het loon voor drie maanden, bovenop de verbrekingsvergoeding die in dat geval verschuldigd is.

Op zoek naar nog meer informatie over vaderschaps- en geboorteverlof voor je medewerkers? Dan is Liantis sociaal secretariaat graag jouw partner in crime. We denken samen met jou mee en geven advies op maat van jouw bedrijf en je medewerkers.

Neem contact met ons op