Tools & resources
Start vandaag nog als zelfstandige via het online ondernemingsloket van Liantis
Sluit je vandaag nog aan bij het Sociaal Verzekeringsfonds
Sluit je vandaag nog aan bij het sociaal Verzekeringsfonds
Ready, set, go!
Zoek snel de NACE-cijfercode op van de activiteiten die je als ondernemer uitoefent.
Meest gezocht
Ziekteverzuim kan stevige financiële en organisatorische gevolgen hebben voor je bedrijf. Voorkomen is dus beter dan genezen. Ontdek welke soorten ziekteverzuim er zijn en hoe je ziekteverzuim kunt meten en op een efficiënte manier aanpakken.
Het begrip ‘verzuim’ staat voor de afwezigheid op het werk. Dit heeft een negatieve connotatie, maar is eigenlijk een neutraal begrip. Ziekteverzuim staat voor afwezigheid door ziekte. Iemand die zich ziek voelt en moet thuisblijven van de dokter, valt onder het begrip ‘ziekteverzuim’.
Er bestaan verschillende soorten ziekteverzuim volgens de mate waarin je ziek bent of je ziek voelt, en of je al dan niet gaat werken. Wij onderscheiden hier wit, roze, grijs en zwart verzuim. Uit de beschrijvingen van de verschillende soorten ziekteverzuim blijkt dat verzuim gedrag is, en dus te beïnvloeden.
“Ik ben ziek en ik voel me ziek, dus blijf ik thuis.”
Thuisblijven is bij wit verzuim een terechte keuze. Denk bijvoorbeeld aan een medewerker die geveld is door de griep en 39,7° koorts heeft. Hij is ziek en niet in staat om te werken, dus blijft hij thuis. Hiermee beschermt hij niet alleen zichzelf, maar ook de organisatie tegen onder andere ziektekiemen.
Het is belangrijk dat je aandacht besteedt aan wit verzuim. Aan een griepepidemie kan je – behalve je medewerkers een griepvaccinatie aanbieden - niet veel doen. Maar als iemand bijvoorbeeld ziek is omwille van een depressie, is het zinvol om na te gaan of er hiervoor ook oorzaken op het werk te vinden zijn.
“Ik ben ziek en ik voel me ziek, maar ik kom toch werken.”
Denk hierbij bijvoorbeeld aan een medewerker die 39° koorts heeft en toch komt werken om zijn collega’s geen overlast te bezorgen. Dit presenteïsme houdt een risico op extra verzuim in voor de organisatie, de gezondheid van zijn collega’s en zijn eigen gezondheid. Aangetoond is dat door dergelijk gedrag het ziekteverzuim uiteindelijk hoger ligt.
Je dient de medewerker hier tegen zichzelf te beschermen. Medewerkers met een te sterke mate van betrokkenheid kunnen sneller geneigd zijn tot presenteïsme waardoor hun balans tussen inspanning en ontspanning zoekt raakt. Dit kan uiteindelijk zelfs tot een burn-out leiden.
“Ik voel me (minder) ziek (ben ik eigenlijk ziek?) maar ik kom niet werken.”
Bij grijs verzuim is er een verschil tussen het gevoel van de medewerker en de eigenlijke situatie, waarbij er niet noodzakelijk sprake is van kwade wil. Er zijn wel klachten maar de arbeidsongeschiktheid is dubieus. De ene medewerker zou doorwerken terwijl een andere medewerker zich ziek zou melden met deze klachten.
De eigen beslissingsruimte speelt hier een belangrijke rol. Verschillende factoren bepalen de keuze om al dan niet te komen werken. Denk aan een lage drempel om je ziek te melden en een medewerker die weet dat hij vervangbaar is en zijn werk niet zal blijven liggen. Bij grijs verzuim is er sprake van keuzegedrag en die keuzes kan je vanuit de organisatie bijsturen.
“Ik voel me niet ziek en ik ben niet ziek, maar toch blijf ik thuis.” Bij zwart verzuim is er sowieso sprake van kwaad opzet. Dit gaat bijvoorbeeld om een medewerker die kerngezond is, maar toch thuis blijft om zijn keuken op te knappen. Zwart verzuim mag je niet tolereren. Deze vorm van keuzegedrag moet je vanuit de organisatie bijsturen.
Het is de moeite waard om oog te hebben voor de ziekteverzuimcijfers in je onderneming. Ziekteverzuim heeft direct financiële en organisatorische gevolgen voor je bedrijf:
Daarnaast kan een duidelijk verhoogd ziekteverzuim in je bedrijf, in een afdeling of bij één persoon wijzen op ernstige onderliggende problemen. De twee voornaamste oorzaken van ziekteverzuim zijn psychische problematiek en locomotorische problematiek. Als werkgever loont het om preventief te werk te gaan op het gebied van de psychosociale werkomgeving en ergonomie.
Lagere productiviteitsscores, mindere kwaliteit, conflicten en arbeidsongevallen kunnen een indicator zijn voor ziekteverzuim.
Best breng je verzuimcijfers objectief in kaart door de kengetallen te monitoren, eventueel per afdeling of per functie. Belangrijke collectieve kengetallen zijn:
Bekijk deze cijfers over een lopend jaar, eventueel ook per kwartaal. Spreek op voorhand af of je de langdurig zieken meetelt en voor welke periode. De aard van je onderneming speelt hierbij mee, bijvoorbeeld wanneer je werkt met knelpuntberoepen of langdurig intern opgeleiden die je kost wat kost wil recupereren.
Klanten van Liantis sociaal bureau kunnen via 'Mijn welzijn op het werk' snel en eenvoudig de verzuimcijfers voor hun onderneming raadplegen en vergelijken met sectorgenoten.
Liantis raadt een totaalbenadering aan bij ziekteverzuim. Hierbij ligt de focus niet op het sanctionerende aspect, maar op het totale welzijn van de medewerker. Liantis kan je hierbij helpen. We formuleren een beleidsplan en actiedocument op maat van jouw organisatie zodat je een duurzaam aanwezigheidsbeleid kan implementeren.
Vervolgens leiden we de hiërarchische lijn op zodat leidinggevenden:
Liantis helpt je bij de aanpak van ziekteverzuim. Ontdek snel wat wij voor jou kunnen betekenen!