Risico's voor bijzondere werknemerscategorieën

Bijzondere werknemers zijn medewerkers met een kwetsbare positie in het bedrijf. Zij genieten een speciale bescherming, maar hoe kan je als werkgever bij de risicoanalyse rekening houden met deze groep?

Wat zijn bijzondere werknemers?

Een aantal categorieën medewerkers heeft een kwetsbare positie in het bedrijf. Deze ‘bijzondere werknemers’ moeten eenzelfde onthaal krijgen als ‘gewone werknemers’ en genieten een speciale bescherming.

Onder bijzondere werknemers verstaan we onder andere uitzendkrachten, nieuwe medewerkers, medewerkers in ploegenstelsel en nachtdienst, jongeren, stagiairs, zwangere vrouwen, moeders die borstvoeding geven en mensen van buitenaf die in je gebouw of op je terrein werken.

Als werkgever ben je verplicht om bij het uitvoeren van de risicoanalyse rekening te houden met de specifieke kenmerken van deze groep medewerkers. Denk aan beperkt inzicht in risico's, weinig werkervaring, jeugdige leeftijd, zwangerschap en het geven van borstvoeding.

Voorbeeld

In het magazijn van een transportbedrijf werken meerdere vrouwelijke magazijniers. Het bedrijf liet een specifieke risicoanalyse uitvoeren van de werkposten om de mogelijke gevaren bij zwangerschap op te sporen. In samenspraak met de arbeidsgeneesheer en de interne preventieadviseur definieerde het bedrijf maatregelen die vermijden dat een zwangere vrouw zware voorraden moet dragen en die blootstelling aan schadelijke stoffen vermijdt.

Uitzendkrachten

Uitzendkrachten zijn werknemers die vallen onder twee werkgevers. Enerzijds de werkgever van de uitzendkracht (het uitzendbureau), anderzijds de werkgever-gebruiker. De wet schrijft voor dat, wanneer je een uitzendkracht inhuurt, je moet instaan voor zijn veiligheid en gezondheid.

Daarvoor stel je per uitzendkracht een werkpostfiche op met daarin de afgesproken (veiligheids)maatregelen om het welzijn van de uitzendkracht te garanderen. Deze werkpostfiche bezorg je aan het uitzendbureau.

Wanneer je bedrijf een uitzendkracht tewerkstelt, moet je hem instructies geven rondom veilig werken. Daarnaast mag je uitzendkrachten niet altijd dezelfde werkzaamheden laten verrichten als medewerkers met een dienstverband. Zij mogen bijvoorbeeld niet met asbest werken. Let op: als je een uitzendkracht tewerkstelt, word je werkgever en moet je voldoen aan alle wettelijke bepalingen omtrent het welzijn van de werknemers op het werk (waaronder de aansluiting bij een EDPBW).

Doet zich onverhoopt een ongeval voor op de werkvloer, dan vereist het onderzoek naar en de afwikkeling van het arbeidsongeval contractuele afstemming met het uitzendbureau.

Jongeren op het werk

Wil je jongeren of studenten tewerkstellen, dan moet je eerst een risicoanalyse uitvoeren die je voor advies voorlegt aan de arbeidsarts. Hierbij moet je rekening houden met risico’s die specifiek voor jongeren gelden, zoals gebrek aan werkervaring, levenservaring en onvoldoende besef van gevaar en risico’s.

Uit de resultaten van die risicoanalyse kan je de benodigde preventiemaatregelen opmaken. Die leg je vast in het globaal preventieplan. Vervolgens zorg je voor instructie over de risico’s en preventiemaatregelen, zowel richting de jongere zelf als naar de hiërarchische lijn.

Er gelden voor jongeren een aantal verboden werkzaamheden. Meer informatie hierover vind je op 'Mijn welzijn op het werk' van Liantis of bij de externe preventiedienst van Liantis.

Stagiairs

Een stagiair is een leerling of student die voor school of studie arbeid verricht in je bedrijf. Hij werkt in gelijke omstandigheden als je werknemers en doet zo beroepservaring op.

Ook bij stagiairs geldt dat je een risicoanalyse moet doen voordat je ze mag tewerkstellen. Je moet de school inlichten over de resultaten van je risicoanalyse. Afhankelijk van de risico’s die blijken uit de analyse, voorzie je een passend gezondheidstoezicht. Daarvoor kan je een beroep doen op de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer van je externe dienst, of op de onderwijsinstelling van de stagiair. Maak duidelijke afspraken met de onderwijsinstelling.

Moederschapsbescherming

Je moet als werkgever een specifieke risicoanalyse uitvoeren van alle werkposten in je bedrijf om de mogelijke gevaren voor zwangere werkneemsters en werkneemsters die borstvoeding geven, op te sporen. Dit gebeurt in samenwerking met de preventieadviseur - arbeidsgeneesheer en de interne preventieadviseur.

Zijn er werkposten die risico’s inhouden voor zwangere vrouwen of bij borstvoeding? Dan moeten (preventieve) maatregelen vastgelegd worden vóórdat medewerksters blootgesteld kunnen worden.

Zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven, mogen onder andere niet worden blootgesteld aan gevaarlijke stoffen. Ook mogen zij tijdelijk geen zware lasten hanteren.

Werken met derden

Wanneer werknemers van andere bedrijven betrokken zijn bij werkzaamheden in jouw gebouw of op jouw bedrijfsterrein, spreken we van ‘werken met derden’. Werknemers van buitenaf die bij jou werken komen uitvoeren, moeten dezelfde bescherming genieten als je eigen medewerkers.

Belangrijk hierbij zijn uitwisseling van informatie en coördinatie tussen jou als opdrachtgever en de werkgever van buitenaf. Hierbij moet het initiatief uitgaan van de opdrachtgever. Afspraken ter zake moet je contractueel vastleggen met de bestelbon voor de uit te voeren werken. Belangrijk is ook dat dezelfde regeling geldt wanneer je een beroep doet op een zelfstandige.

Heb je bijzondere werknemers in dienst? Liantis helpt je graag met preventie op maat van jouw onderneming!

Lees meer