Intern noodplan: wat als het toch misloopt?

Niemand denkt er graag aan, maar soms doen zich op de werkvloer totaal onverwacht crisissituaties, ongevallen of zware incidenten voor. In dat geval komt het erop aan snel en gepast te reageren. Daarom is het belangrijk – en wettelijk verplicht – te beschikken over een intern noodplan. Dat omvat niet alleen de gebruikelijke instructies bij brand, maar ook veiligheidsvoorschriften waar iedereen iets aan heeft.

Wat is een intern noodplan?

Een intern noodplan is een document dat je opstelt om de schadelijke gevolgen van een crisissituatie te beperken door een reeks aangepaste materiële en organisatorische maatregelen. Bedoeling is dat de werkgever en zijn werknemers voorbereid zijn op ongewenste gebeurtenissen en de mogelijke gevolgen daarvan efficiënt kunnen beperken en bestrijden. Met andere woorden zorgt een intern noodplan ervoor dat de schade aan mens, milieu en goederen beperkt blijft als er ondanks alle preventiemaatregelen toch iets zou mislopen.

Het intern noodplan is een verzameling van informatie en instructies die gekend en ter beschikking moeten zijn op het moment dat een interventie van (interne of externe) hulpdiensten nodig is. Daarnaast is een intern noodplan bedoeld om het redden van mensen binnen het terrein mogelijk te maken. Het helpt om de vereiste acties bij calamiteiten zoals een brand, ernstige ongevallen, een gaslek, explosies, een productuitbraak, een evacuatie uit besloten ruimten, een bomalarm, transportongevallen, natuurrampen… vlot te organiseren.

Hoe stel je een intern noodplan op?

Een intern noodplan opstellen gebeurt in vier stappen.

Om te beginnen moet je bepalen wat deel zal uitmaken van het intern noodplan en daarvoor voer je een risicoanalyse uit. Daarna volgt de implementatie, waarbij je onder andere bepaalt in welke situaties het noodplan in werking treedt. Om iedereen vertrouwd te maken met de bepaalde procedures voorziet de wetgeving dat je minstens een keer per jaar een waarschuwings-, alarm- of evacuatie-oefening organiseert. Dat is ook het geschikte moment om de procedures te evalueren.

Concreet kan een intern noodplan kan bestaan uit vier onderdelen:

Waarschuwing

Na het opmerken van een incident, is het cruciaal dat dit zo snel mogelijk gemeld wordt. Er moeten duidelijke afspraken zijn, door iedereen gekend, over wie gewaarschuwd moet worden en hoe dit moet gebeuren.

Melding

De gewaarschuwde persoon meldt op zijn beurt het incident. Naargelang de ernst kan het gaan om een louter interne verwittiging of een melding aan de externe hulpdiensten.

Maatregelen

Afhankelijk van de ernst en de omvang van het incident neem je de maatregelen die het intern noodplaan voorschrijft.

Afsluiting

In deze fase sluit je de noodsituatie af en ga je opnieuw over naar de normale bedrijfssituatie. Het noodplan beschrijft op welke manier dit kan gebeuren (opstartprocedure).

Wat staat er in een intern noodplan?

Veiligheidsvoorzieningen

Een van de voornaamste onderdelen van een intern noodplan betreft de aanwezige veiligheidsvoorzieningen binnen het bedrijf of de instelling (blusmiddelen, EHBO, maar ook de afsluitpunten van gas en elektriciteit, hoe je de machines kan stilleggen, enzovoort). Het is cruciaal dat elke werknemer hiervan op de hoogte is.

Evacuatieplan

In het noodplan dien je ook aandacht te besteden aan hoe de opvang en begeleiding van de externe hulpdiensten zal verlopen. Belangrijk hierbij is een duidelijk evacuatieplan met onder meer aanduiding en beschrijving van:

  • Plaats van de branddetectiecentrale, aantal detectoren en hun locatie.
  • Toegangen, doorgangen, sleutelsystemen…
  • Beschrijving en grondplan van het gebouw per etage.
  • Aanwezige risico’s (brandgevaarlijke en mogelijk explosieve producten en installaties) en hun locatie. Het is nuttig om het intern noodplan voor te leggen, te bespreken en in te oefenen met de lokale brandweer.

Wat te doen bij brand?

Het intern noodplan gaat ook dieper in op de te volgen procedure bij brand.

Wat na de opmaak van je interne noodplan?

Organiseer minstens eenmaal per jaar een waarschuwings-, alarm- en ontruimingsoefening, zodat de werknemers vertrouwd raken met het noodplan en precies weten wat er van hen verwacht wordt bij evacuatie. Zo’n evacuatieoefening is ook nuttig om de efficiëntie van de opgestelde procedure te testen.

Vervolgens kan je het noodplan indien nodig bijsturen.

Nieuwe werknemers breng je bij het onthaal op de hoogte van de vluchtroutes, de wijze van handelen en de taakverdeling voor noodsituaties. Vergeet hierbij de uitzendkrachten, jobstudenten, stagiairs, externe werknemers… niet.

Voorzie voldoende opleiding voor de leden van de brandbestrijdingsdienst en de eerstehulpverleners. Een regelmatige opfrissing van deze opleidingen is noodzakelijk.

Noodplanning bij Sevesobedrijven

Wanneer je bedrijf gevaarlijke stoffen produceert, verwerkt, behandelt of opslaat, val je mogelijk onder de noemer ‘Sevesobedrijf’. Een ongeval in een Sevesobedrijf heeft niet alleen gevolgen voor de werknemers, maar voor de hele omgeving van dat bedrijf. Daarom legt de overheid extra regels op voor de Sevesobedrijven. Je vindt heel wat informatie op www.seveso.be. Houd er bij het opstellen van je intern noodplan rekening mee dat je, nog meer dan in een ander bedrijf, de gemeentelijke hulpdiensten moet betrekken om afspraken te maken hoe noodsituaties zullen worden aangepakt.

Wat kan Liantis voor je doen?

Heb je vragen of wil je liever concrete hulp bij de opstelling van je intern noodplan? Neem dan contact op met de externe preventiedienst van Liantis

Is jouw onderneming voorbereid op noodsituaties? Liantis helpt je bij de opmaak van een intern noodplan!

Lees meer