Arbeidsmiddelen

Arbeidsmiddelen zijn al de machines, apparaten, gereedschappen en installaties die je medewerkers op de arbeidsplaats gebruiken. Kortom, elk middel waarmee ze arbeid verrichten. Het is van het grootste belang dat de werknemers deze op een veilige manier kunnen gebruiken. Wat moet je daarvoor doen?

Wat zijn arbeidsmiddelen?

Arbeidsmiddelen zijn al de machines, apparaten, gereedschappen en installaties die je medewerkers op de arbeidsplaats gebruiken. Kortom, elk middel waarmee ze arbeid verrichten. Vooraleer arbeidsmiddelen op de markt komen, moeten ze voldoen aan een heel aantal regels en kwaliteitseisen, opgelegd door de Europese overheid. De fabrikant bewijst dat hij een product conform de richtlijnen op de markt brengt door middel van een CE-markering op het product.

Wat zijn je verplichtingen als werkgever omtrent arbeidsmiddelen?

Werkgevers zijn verplicht de arbeidsmiddelen zo te kiezen en in te zetten dat de veiligheid en de gezondheid van hun werknemers gewaarborgd zijn. Daarbij moeten ze niet alleen rekening houden met de eventuele risico’s, maar ook met de ergonomische aspecten. Om je ervan te verzekeren dat je de meest geschikte arbeidsmiddelen aankoopt, werk je volgens een specifieke aankoopprocedure. We noemen die procedure ook ‘de drie groene lichten’. Je interne preventieadviseur werkt deze procedure voor je uit. Zorg ervoor dat iedereen de correcte aankoopprocedure kent en toepast.

Eenmaal de arbeidsmiddelen aangekocht zijn, heeft elk bedrijf een inventaris ervan nodig. Daarbij is het belangrijk dat je voor elk arbeidsmiddel kan bewijzen dat de aankoopprocedure is gevolgd en dat er een risicoanalyse is uitgevoerd voor je het arbeidsmiddel in gebruik nam. De interne preventieadviseur noteert de resultaten van die analyse en de genomen preventiemaatregelen in het indienststellingsverslag. Houd alle documenten die verband houden met één arbeidsmiddel bij in een 'machinedossier'.

Werknemers die met arbeidsmiddelen werken, moeten een adequate opleiding krijgen, zodat ze beschikken over de nodige informatie en ook op de hoogte zijn van eventuele gevaren waaraan ze blootgesteld worden.

Veiligheidsinstructies

De werkgever dient ervoor te zorgen dat zijn werknemers precies weten hoe ze de beschikbare arbeidsmiddelen moeten gebruiken. Dat gebeurt onder andere mondeling, bijvoorbeeld tijdens het onthaal van een nieuwe werknemer. Maar ook werknemers die al langer in dienst zijn, moeten soms nog eens opfrissen hoe je een bepaalde machine bedient. Wat dat betreft, spelen de veiligheidsinstructies een belangrijke rol.

De instructies kunnen de vorm aannemen van een kaart, maar ook van een video, uitgebreide handleidingen of pictogrammen, enzovoort. Ze preciseren gegevens over de werking, de gebruikswijze, de inspectie en het onderhoud. Bij de analyse van arbeidsongevallen blijkt immers dat de oorzaak van een arbeidsongeval vaak te wijten is aan het ontbreken van adequate instructies.

Bij het opstellen van de veiligheidsinstructies is het vooral belangrijk dat je nadenkt hoe je je boodschap zal overbrengen. Tracht, vooraleer je veiligheidsinstructies begint te schrijven, de volgende zaken scherp te stellen:

  • Is deze instructie echt nodig? Is er een andere, efficiëntere manier om ervoor te zorgen dat je medewerkers weten hoe je met het arbeidsmiddel moet omgaan?
  • Wie is je doelpubliek? Wat kennen zij sowieso en hoef je dus niet opnieuw uit te leggen? Betrek de mensen op de werkvloer bij het opstellen van je veiligheidsinstructies: zij brengen de meest waardevolle informatie aan.
  • Spreekt iedereen dezelfde taal? Veiligheidsinstructies moeten voor iedereen begrijpbaar zijn, ongeacht de taal. Misschien kies je ervoor om de instructies te laten vertalen, maar ook beelden, pictogrammen en tekeningen, zijn mogelijk om taalonafhankelijker te communiceren.
  • Hoeveel informatie wil je meegeven? Wat is de essentiële informatie voor je doelpubliek? Hoe langer de instructie, hoe minder efficiënt. Tracht alles te beperken tot één pagina. Dat betekent: schrappen!
  • Schrijf helder en begrijpelijk. Als jouw doelpubliek geen jargon kent, gebruik dat dan ook niet.

Na de opmaak moet je de veiligheidsinstructies voorleggen aan de preventieadviseur van de interne of externe dienst voor preventie en bescherming op het werk. Voor gezondheidskundige aspecten is dit de arbeidsarts.

Wat kan Liantis voor je doen?

De wettelijke verplichtingen inzake arbeidsmiddelen zijn beslist zeer uitgebreid en complex. Om je te helpen hieraan te voldoen, kun je bij Liantis terecht voor de volgende onderwerpen:

  • Uitvoeren van een risicoanalyse voor arbeidsmiddelen.
  • Begeleiding bij de wettelijke aankoopprocedure (drie groene lichten).
  • Opmaken van veiligheidsinstructiekaarten.

Meer weten? Neem dan contact op met je klantenadviseur.

Een ongeluk schuilt in een klein hoekje. Ontdek hoe Liantis jou kan helpen om veilig te werken!

Lees meer