Vaderschaps- of geboorteverlof voor zelfstandige papa's en meeouders

Wie heeft recht op geboorte- of vaderschapsverlof?

Sinds 1 mei 2019 hebben zelfstandigen die vader of meeouder worden recht op vaderschaps- of geboorteverlof.

Om recht te hebben op dit specifieke verlof in de zelfstandigenregeling moet je:

• aangesloten zijn als zelfstandige in hoofdberoep of als meewerkende echtgenoot (maxistatuut). In sommige gevallen kom je ook in aanmerking als je:
  • zelfstandige in bijberoep bent, of "gelijkgesteld aan een bijberoep" (art. 37)
  • student-zelfstandige bent,
  • of een zelfstandige bent die de pensioengerechtigde leeftijd heeft bereikt, op voorwaarde dat je socialezekerheidsbijdragen betaalt die gelijk zijn aan die van een zelfstandige in hoofdberoep;
• zelfstandig zijn gedurende de twee kwartalen die aan het geboortekwartaal voorafgaan, gedurende het geboortekwartaal zelf en gedurende alle kwartalen waarin je je activiteit onderbreekt;
• in orde zijn met je sociale bijdragen voor de twee kwartalen voorafgaand aan het kwartaal van de geboorte (of een vrijstelling van de RSVZ hebben gekregen voor deze bijdragen).

Tip!

Was je één of twee kwartalen voor de geboorte geen zelfstandige, maar wel in het kwartaal van de geboorte? Weet dat je als zelfstandige recht hebt op vaderschaps- of geboorteverlof als je in die periode wel werknemer of ambtenaar was.

Daarnaast moet de vader of meeouder als zodanig worden erkend. Dit betekent dat een juridisch ouderschap met het kind is vastgesteld. Is dat niet het geval, dan moet je kunnen aantonen dat je  wettelijk of feitelijk samenwoont met de moeder van het kind. 

Hoeveel dagen telt het geboorteverlof?

De wetgeving voorziet in een vaderschaps- of geboorteverlof van maximaal  20 dagen voor geboortes die plaatsvinden vanaf 1 januari 2023 (voorheen: 15 dagen in 2021 en 2022; 10 dagen in 2019 en 2020).

Vaderschaps- of geboorteverlof is flexibel. Het kan worden opgenomen in hele dagen (20 dagen) of halve dagen (40 halve dagen), of door halve en hele dagen af te wisselen. Je bent vrij om te kiezen hoe je deze verlofdagen spreidt. De (halve) dagen hoeven niet opeenvolgend te zijn en je bent niet verplicht om het volledige verlof op te nemen. Vanaf een halve dag onderbreking van je zelfstandige activiteit heb je recht op het verlof en de bijbehorende vergoeding. 

Let op: het verlof moet binnen de vier maanden na de geboorte worden opgenomen.

Hoeveel bedraagt de uitkering?

De uitkering die hieraan gekoppeld is, bedraagt 99,51 euro per verlofdag, wat in totaal neerkomt op 1.990,20 euro in voor de 20 volledige dagen of 40 halve verlofdagen.

Neem je maximaal 8 verlofdagen (of 16 halve dagen) op? In dat geval heb je naast de vergoeding voor het aantal vakantiedagen recht op een eenmalige vergoeding van 135 euro. Dit is eigenlijk een vergoeding voor de aankoop van dienstencheques voor huishoudelijke hulp: schoonmaken, wassen en strijken, maaltijdbereiding ...

Geboorteverlof of vaderschapsverlof aanvragen als zelfstandige?

Je aanvraag doe je bij het sociaal verzekeringsfonds waarbij je bent aangesloten, ten laatste op de laatste dag van het kwartaal volgend op het kwartaal van de geboorte.

Is je kind geboren in de laatste maand van een bepaald kwartaal (maart, juni, september of december)? Dan wordt de aanvraagtermijn verlengd met een extra maand! Stel dat je kind geboren is in maart 2024, dan loopt de aanvraagtermijn tot en met 31 juli 2024.

Als klant van Liantis kan je hiervoor gebruikmaken van een specifiek aanvraagformulier voor vaderschaps- of geboorteverlof.