Starten als vrij beroep

Start je als zelfstandige in een vrij beroep? Dan behoor je tot een speciale categorie! Een vrij beroep is enkel voorbehouden voor zelfstandigen met een sterk afgebakende specialisatie. We informeren je graag over alles wat bij je opstart als vrije beroeper komt kijken én waar je nadien zeker rekening mee moet houden.

Wat is een vrij beroep?

Een volledige lijst van alle vrije beroepen bestaat niet, net als een exacte definitie van wat vrije beroepen juist zijn. Toch wordt een vrij beroep wel gekenmerkt door specifieke eigenschappen. We sommen de meest typische kenmerken even voor je op:

  • De geleverde dienst bestaat hoofdzakelijk uit een intellectuele prestatie.
  • Om het beroep uit te oefenen, heb je een voorafgaande opleiding gevolgd.
  • Permanente vorming is een belangrijk onderdeel van het beroep.
  • Je draagt als vrije beroeper persoonlijke verantwoordelijkheid.
  • Je handelt onafhankelijk en zowel in het belang van je cliënt of patiënt, als in het algemeen belang.
  • Vaak ben je gebonden aan een deontologische code en gelieerd aan een beroepsorganisatie die de kwaliteit en professionaliteit van het beroep bewaakt.

Vrije beroepen lijst

Zoals eerder aangehaald is er geen sluitende lijst waarin je alle vrije beroepen kan achterhalen. De Federatie Vrije Beroepen kan je hier alvast ook nog meer uitleg over bezorgen. We zetten graag de meest voorkomende vrije beroepen op een rij:

Hoe starten als vrij beroep?

Zorg bij je start dat je goed weet wat je verplichtingen zijn als zelfstandige in een vrij beroep en bij wie je met vragen terecht kan. Zo kan Liantis je van a tot z ondersteunen bij je opstart!

Stage

Veel vrije beroepers doorlopen eerste een stageperiode vooraleer ze starten als zelfstandige. Afhankelijk van je studierichting valt je stage tijdens je opleiding of in een specifieke periode na je studies. Aan je stage zijn meestal verplichtingen verbonden. Zo moet je vaak stagerapporten of -documenten bezorgen aan een beroepsorganisatie. In sommige gevallen mag je al na je stage je erkenning aanvragen. Dit is bijvoorbeeld het geval voor het vrije beroep van huisarts.

Je opstart

Na een eventuele stageperiode kan je beginnen nadenken over je effectieve opstart. We doorlopen graag enkele formaliteiten die (soms) verplicht zijn.

Btw

Elke onderneming die op regelmatige en zelfstandige basis economische activiteiten (het leveren van goederen of verstrekken van diensten) verricht, is btw-plichtig. Bepaalde vrije beroepen zijn hiervan vrijgesteld. In het btw-wetboek staat omschreven over welke activiteiten dit gaat.

De btw-vrijstelling is geen vrije keuze. Wanneer je geen btw dient te betalen betekent dit wel een eenvoudigere administratie en geen extra toeslag voor de eindklant op wat hij of zij moet betalen. BTW nummer aanvragen

Rechtsvorm

Zoek uit welke rechtsvorm het beste bij jouw activiteit past. Je kan kiezen om te starten als een natuurlijk persoon met een eenmanszaak of een vennootschap. Ga je voor een vennootschap dan zijn er nog verschillende vennootschapsvormen mogelijk. Elk met zijn voor- en nadelen.

Vergunningen

Er zijn ook een aantal vergunningen of toelatingen waaraan je moet denken. Bijvoorbeeld Sabam, wanneer je in je praktijk of zaak muziek wil draaien. Check zeker welke vergunningen voor jou gelden en ontdek hoeveel het aanvragen van vergunningen kost.
 

Verzekeringen

Als vrije beroeper draag je een hoge persoonlijke verantwoordelijkheid. Daarom is het noodzakelijk dat je je voorzorgen neemt en je indekt voor minder goede tijden en ongelukken. Meer nog, sommige verzekeringen zijn bij wet verplicht, zoals een verzekering beroepsaansprakelijkheid waarbij je privévermogen veilig gesteld wordt.

 

Eénmaal opgestart als vrije beroeper…

Elke zelfstandige betaalt per kwartaal een sociale bijdrage. Dit geldt dus ook voor een vrije beroeper. Vanaf het eerste kwartaal betaal je een voorlopige sociale bijdrage. In de meeste gevallen is dit een minimumbijdrage. Je netto belastbaar inkomen bepaalt hoeveel je sociale bijdragen effectief zullen zijn. Na verloop van tijd herberekent je sociaal verzekeringsfonds je bijdrage op basis van je werkelijk netto belastbaar inkomen voor de periode in kwestie. Het bedrag dat je betaalt om je sociale rechten op te bouwen, hangt af van je sociaal statuut en verschilt naargelang je zelfstandige in hoofd- of bijberoep bent

Sociaal statuut

Als vrije beroeper sluit je je meestal aan als zelfstandige in hoofdberoep. Dit kan je uiteraard ook in bijberoep doen. In dit geval mag je nog een ander beroep uitoefenen naast je vrije beroep, al zijn daar regels en voorwaarden aan verbonden.

Voor artsen in opleiding is er een specifiek sociaal statuut voorhanden: het sui generis.

Sociale rechten

Via een sociaal verzekeringsfonds, zoals Liantis, moet je dus als zelfstandige elk kwartaal je sociale bijdragen betalen. Dankzij deze bijdragen bouw je sociale rechten op. Denk maar aan vaderschaps- en moederschapsverlof, ziekte-uitkering, opbouw pensioen, enzovoort.

Pensioen

Via een Sociaal Vrij Aanvullend Pensioen (SVAPZ) sparen heel wat zelfstandigen voor hun pensioen. Zo voorzie je bovenop je wettelijk pensioen als zelfstandige een extra appeltje voor de dorst en kan je na je loopbaan volop van je pensioen genieten.

Voor sommige vrije beroepen is er het RIZIV-voorzorgsplan, een toelage om je pensioen te optimaliseren. Deze financiële vergoeding betaalt het RIZIV (Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering) jaarlijks uit aan geconventioneerde (para)medische zorgverleners. De vergoeding geldt als een tegenprestatie voor de tarieven waaraan artsen, kinesitherapeuten, tandartsen, apothekers, logopedisten of verpleegkundigen in hoofdberoep zich moeten houden.

Wil jij graag starten in een vrij beroep?

Vul de gratis Starters GPS in en ontvang een stappenplan op maat. Zo kan je zonder zorgen van start! 

 

Naar de starters GPS