Freelancer worden in acht eenvoudige stappen

Wat is een freelancer?

Als freelancer ben je je eigen baas. Je bent zelfstandige, zonder personeel. Freelancen is een flexibele vorm van werken. Opdrachtgevers doen een beroep op jouw talenten en deze tijdelijke opdrachten zijn jouw broodwinning. Starten als freelancer betekent meer vrijheid, maar dus ook meer verantwoordelijkheid.

Freelancer kan je zowel in hoofd- als bijberoep zijn. Doe je dit in bijberoep? Dan moet je wel goed je contract als loontrekkende bekijken zodat er geen discussies ontstaan met je werkgever, bijvoorbeeld rond het concurrentiebeding.

Hoe freelancer worden?

Beginnen als freelancer doe je in acht stappen.

1. Kies je ondernemingsvorm

   Wanneer je freelancer wil worden, moet je weten of je wil starten als een natuurlijke persoon met een eenmanszaak of als vennoot in een vennootschap. Elke ondernemingsvorm heeft zijn voor- en nadelen, met specifieke voorwaarden. Welke je ook kiest, je moet sowieso de volgende administratieve verplichtingen afhandelen vooraleer je als freelancer kan starten.

2. Registreer je onderneming in de KBO

   Het is verplicht om je onderneming te registreren in de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO). Dat kan je meteen doen via het Liantis erkend ondernemingsloket.

3. Bepaal je vestigingsplaats

   Als ondernemer moet je minstens één vestigingseenheid hebben. De vestigingseenheid is een geografisch adres waar (of van waaruit) minimum één activiteit van de onderneming wordt uitgeoefend. Richt je een vennootschap op, dan heb je ook een zetel die je moet aangeven. Dit geef je aan bij het registreren van je onderneming.

4. Breng je btw-hoedanigheid in orde

   Elke onderneming heeft een ondernemingsnummer, maar niet alle ondernemers hebben daarvoor een ‘btw-nummer’. Wanneer je btw-plichtig bent, moet je verplicht je btw-hoedanigheid aanvragen en activeren. Van zodra dit gebeurd is, heb je naast je ondernemingsnummer ook een btw-nummer. Als freelancer ben je btw-plichtig wanneer je op regelmatige en zelfstandige basis als economische activiteit goederen levert of diensten verstrekt die in het btw-wetboek omschreven staan.

5. Sluit je aan als zelfstandige bij een sociaal verzekeringsfonds

   Vóór aanvang van je zelfstandige activiteit moet je je verplicht aansluiten bij een sociaal verzekeringsfonds. Liantis zorgt voor de berekening en inning van je sociale bijdragen (die voor sociale bescherming zorgen) maar ook de doorstorting van je bijdragen naar de overheid gebeurt door hen.
   
   Op die manier bouw je je pensioenrechten als zelfstandige op, heb je recht op een terugbetaling van medische kosten, kan je aanspraak maken op een uitkering bij arbeidsongeschiktheid, enzovoort.

6. Sluit je aan bij een ziekenfonds

   De aansluiting bij een ziekenfonds is nodig om in orde te zijn met je ziekteverzekering. Ben je al aangesloten? Meld dan zeker de wijziging van je statuut.

7. Open een professionele rekening

   Wanneer je freelancer wordt, moet je een zakelijke zichtrekening hebben bij een in België gevestigde bank. Je privé- en beroepstransacties blijven zo gescheiden en je voorkomt dat de fiscus meekijkt in je private rekening.

8. Houd je boekhouding bij

   Afhankelijk van je situatie is een enkelvoudige of dubbele boekhouding voeren noodzakelijk waarbij een goede boekhouder een cruciale factor zal zijn.

Waarom freelancer worden?

Freelancer worden, heeft veel voordelen:

• Je bepaalt je eigen loopbaan en hoe je je tijd invult.
• Je legt zelf je eigen tarieven vast.
• Je kan er een goede werk-privébalans op nahouden en zelf beslissen waar je werkt.
• Je kan je verdiepen in je eigen interesses en passies om zelf je carrière vorm te geven.
• …

Ondanks de voordelen zijn er toch ook enkele aandachtspunten waar je rekening mee moet houden. Denk maar aan de commerciële druk. Wanneer je geen opdrachten hebt, betekent dit immers geen inkomen. Het afwisselend en soms ook extra werken kan best vermoeiend zijn. Een eenzamer bestaan, geen ‘nee’ durven zeggen, onzekerheid… zijn zaken waar je tegenaan kan lopen wanneer je start als freelancer.

Het is daarom belangrijk om op voorhand voor jezelf duidelijke afspraken te maken en je opstart als freelancer goed en correct voor te bereiden. Ons stappenplan hoe je freelance moet beginnen kan hierbij helpen.