Starten als advocaat, hoe doe ik dat?

Vind een boeiende stage

Elke advocaat loopt eerst stage. Tijdens die drie jaar leer je het vak onder leiding van een stagemeester, of een zogenaamde ‘patroon’. Je volgt in die periode ook een bijkomende beroepsopleiding en neemt deel aan juridische tweedelijnsbijstand (pro Deo). Ben je voor alles geslaagd, dan kan je je inschrijven op het tableau van de Orde van Advocaten. Via de balie waarbij je inschreven bent, vind je meer info over het verloop van je aanvraag. Wordt die goedgekeurd, dan ben je eindelijk volwaardig advocaat!

• Kom alles te weten over het verloop van je stage en je verplichtingen

Betaal de baliebijdrage

Als stagiair of advocaat ben je jaarlijks een baliebijdrage verschuldigd. Hoeveel dat is, wordt elk jaar en per balie bepaald. Daar zit onder andere je beroepsaansprakelijkheidsverzekering en een verzekering gewaarborgd inkomen bij inbegrepen. Zo ben je beschermd tegen eventuele gevolgen uit fouten die je maakt tijdens de uitoefening van je beroep. 

Je verplichtingen als zelfstandige

Heb je een masterdiploma in de rechten en wil je starten met je baliestage? Breng dan de volgende formaliteiten in orde.

Open een professionele bankrekening

Als je start als zelfstandige is het aangewezen om een professionele bankrekening te openen. Zo zorg je ervoor dat je persoonlijke en zakelijke verrichtingen gescheiden blijven en de fiscus geen zicht heeft op je persoonlijke transacties.  

Als stagiair of advocaat ben je daarnaast ook verplicht om zelf, of via je kantoor, een derdenrekening te openen bij een erkende financiële instelling. Die afzonderlijke rekening moet je gebruiken voor financiële verrichtingen voor cliënten of derden. 

Ga langs bij het ondernemingsloket

Vooraleer je als stagiair of advocaat aan de slag kan, moet je ook bij het ondernemingsloket bepaalde formaliteiten vervullen. Via Liantis kan dit bovendien ook volledig online. Het is eenvoudig en je vermijdt wachtrijen. Dit brengen we voor jou in orde: 

Inschrijving in de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO)

Als advocaat-medewerker of advocaat-stagiair ben je eigenlijk zelfstandige. Daarom moet je je met een ondernemingsnummer laten inschrijven in de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO). 

Start je als eenmanszaak, dan creëert het ondernemingsloket voor jou een ondernemingsnummer en brengt het je inschrijving in de KBO in orde. Dat laatste betekent dat de basisgegevens van je onderneming in de KBO worden opgenomen. Denk maar aan je vestigingseenheid, activiteiten, hoedanigheid, bankrekeningnummer ... 

Start je samen met één of meerdere advocaten een maatschap, dan is het best hiervoor eerst (deontologisch correcte) statuten op te stellen. Het ondernemingsloket zal daarna een ondernemingsnummer voor je maatschap creëren en haar inschrijving in de KBO vervolledigen. De inschrijvingsplicht in de KBO geldt immers ook voor maatschappen.

Start je met een andere vennootschap dan een maatschap? Dan is het de griffie van de bevoegde ondernemingsrechtbank die het ondernemingsnummer van je vennootschap zal creëren. Om de inschrijving van je vennootschap in de KBO te vervolledigen moet je echter nog steeds bij het ondernemingsloket langsgaan. 

Je btw-hoedanigheid

De algemene regel luidt dat je als advocaat(-stagiair) onderworpen bent aan de btw. Alleen voor sommige prestaties die nauw samenhangen met maatschappelijk werk ben je vrijgesteld, bijvoorbeeld wanneer je optreedt als schuldbemiddelaar, voorlopig bewindvoerder, voogd of familiale bemiddelaar. Oefen je enkel dergelijke vrijgestelde handelingen uit? Dan hoef je op het vlak van de btw niets te ondernemen. Oefen je (ook) niet-vrijgestelde handelingen uit? Dan moet je je ondernemingsnummer bij de btw activeren. 

Wie zijn ondernemingsnummer bij de btw moet activeren, zal ook een btw-regime  moeten kiezen. Zo kan je kiezen voor:

1. periodieke aangiften, 

   of

2. als advocaat: de vrijstellingsregeling voor kleine ondernemingen (als je daarvoor in aanmerking komt); 
   als advocaat-stagiair: de ‘bijzondere regeling voor advocaat-medewerkers en advocaat-stagiairs’. 

Die laatste regeling houdt enerzijds in dat de btw wordt verlegd naar de medecontractant. Dat betekent dat niet jij, maar wel het kantoor waarvoor je werkt de btw op jouw factuur moet voldoen door ze in haar eigen periodieke aangifte extra op te nemen. Anderzijds impliceert de toepassing van de bijzondere regeling ook dat je zelf geen factuur voor je prestaties aan het kantoor moet opstellen. Wel zal je advocatenkantoor dat in jouw naam en voor jouw rekening doen (verplichte self-bill). 

Deze vorm van ‘self-billing’ met verlegging van btw herleidt jouw btw-verplichtingen dus tot een minimum. Behalve de verplichte jaarlijkse btw-klantenlisting hoef je immers zelf geen periodieke aangiftes te doen, en hoef je je facturen niet zelf op te stellen. De keerzijde is dat je geen btw kan recupereren.

• Lees meer over de btw-plicht als advocaat

Sluit je aan bij een sociaal verzekeringsfonds

Vóór de aanvang van je zelfstandige activiteit moet je je ook aansluiten bij een sociaal verzekeringsfonds. Vanaf de startdatum van de aansluiting bij het sociaal verzekeringsfonds betaal je per kwartaal een voorlopige sociale bijdrage. Die wordt nadien herberekend op basis van je netto belastbaar inkomen van dat jaar. In ruil voor de betaling van sociale bijdragen, bouw je sociale rechten op, zoals je pensioenrechten. 

Wens je aan te sluiten bij Liantis sociaal verzekeringsfonds, dan kan het ondernemingsloket, naast voormelde zaken, ook je aansluiting bij Liantis sociaal verzekeringsfonds meteen in orde brengen. 

Aansluiten bij een ziekenfonds

Om in orde te zijn met je ziekteverzekering, is ook een aansluiting bij het ziekenfonds nodig. Ben je al lid ben van een ziekenfonds, meld dan zeker de wijziging van je statuut. Ben je er nog niet uit bij welk ziekenfonds je je wil aansluiten? Bekijk het overzicht van de ziekenfondsen in België.

Accountant

Als advocaat(-stagiair) moet je een correcte boekhouding voeren. Afhankelijk van je situatie is dat een enkelvoudige of een dubbele boekhouding. Een goede accountant is cruciaal: hij of zij adviseert je financieel en fiscaal en geeft je de nodige gemoedsrust voor een succesvolle uitvoering  van je beroep als verpleegkundige. Voor een lijst van  accountants in jouw regio kan je terecht op de website van ITAA.

Aanvullende verzekeringen

Met de sociale bijdragen die je als zelfstandige elk kwartaal betaalt aan je sociaal verzekeringsfonds, bouw je enkele belangrijke wettelijke rechten op, onder andere:

• wettelijk pensioen
• wettelijke ziekteverzekering (dagvergoeding vanuit de mutualiteit bij volledige arbeidsongeschiktheid)

Als advocaat of stagiair heb je de mogelijkheid om jouw sociale zekerheid nog te versterken.

Zo kan je deelnemen aan een Sociaal VAP waarin je op een fiscaal vriendelijke manier een aanvullend pensioenkapitaal opbouwt. Je geniet niet enkel van een aanzienlijk fiscaal voordeel, daarenboven geniet je een fikse korting op sociale bijdragen omdat de bijdragen voor een fiscaal aanvullend pensioen volledig als beroepskost aftrekbaar zijn. Zeker het overwegen waard als aanvulling op je wettelijke pensioen! Hiervoor kan je ook bij Liantis terecht.

Start je als bestuurder van een vennootschap, dan is een Individuele Pensioentoezegging (IPT) een interessante opportuniteit. De IPT wordt onderschreven door jouw vennootschap en bouwt zo voor jou een aanvullend pensioen op. Binnen de IPT heb je de optie om aanvullende waarborgen te voorzien zoals een Gewaarborgd Inkomen en/of een overlijdenskapitaal. Met een IPT dek je dus zo goed als alle risico’s in binnen dezelfde polis en dat volledig op kosten van jouw vennootschap. Het fiscale voordeel valt hier volledig in de vennootschapsbelasting.

Combineren met andere pensioenplannen kan, zolang je rekening houdt met de fiscale grenzen, maar dit zoeken wij graag voor je uit.

Belangrijk extra voordeel: je kan vanuit jouw pensioenplannen als zelfstandige voorschotten opvragen voor de financiering van vastgoed en dit vóór pensioenleeftijd.

Heb je alle administratieve verplichtingen in orde gebracht en jouw sociale zekerheid geregeld? Dan kan je zonder zorgen jouw carrière als advocaat starten!