Artikel 37: Gelijkstelling met een bijberoep

Als zelfstandige in hoofdberoep of meewerkende echtgenoot kan je in aanmerking komen voor een vrijstelling of vermindering van je sociale bijdragen. Deze uitzondering heet ‘gelijkstelling met bijberoep’ en biedt zowel voor- als nadelen.

Gelijkstelling met een bijberoep

Wat is artikel 37?

Als zelfstandige in hoofdberoep betaal je sociale bijdragen in verhouding tot je inkomen. Om ervoor te zorgen dat je voldoende sociaal verzekerd bent, betaal je in ieder geval minstens de wettelijke minimumbijdrage. Ook wanneer je inkomen heel laag is.

'Gelijkstelling met bijberoep' (artikel 37) is een regeling die zelfstandigen in hoofdberoep en meewerkende echtgenoten - onder voorwaarden - vrijstelt van sociale bijdragen of zorgt voor een verminderde bijdrage.

Voorwaarden van “Artikel 37”

Wie behoort tot één van onderstaande categorieën kan kiezen voor de gelijkstelling, mits voldaan is aan de overige voorwaarden.

  • Je bent gehuwd (wettelijk samenwonen volstaat niet) en je partner heeft een sociaal statuut.
  • Je bent weduwe/weduwnaar en geniet effectief een overlevingspensioen of overgangsuitkering.
  • Je bent vastbenoemd leerkracht met een tewerkstelling tussen 50% en 60%.
  • Je bent volksvertegenwoordiger, schepen, burgemeester of OCMW-voorzitter.
  • Je werd door de FOD Sociale Zekerheid erkend als persoon met een handicap met een verminderd verdienvermogen van minstens 66%. In dit geval is de gelijkstelling met een bijberoep ten vroegste vanaf het derde kwartaal van 2023 mogelijk.

De overige voorwaarden bepalen dat je afgeleide sociale rechten moet genieten en je netto belastbaar jaarinkomen als zelfstandige lager zijn dan 8.832,72 euro. Voor volksvertegenwoordigers, schepenen, burgemeesters en OCMW-voorzitters moet het netto belastbare beroepsinkomen als zelfstandige op jaarbasis lager zijn dan 1.865,45 euro.

Voor- en nadelen van artikel 37

Het voordeel van art. 37: een gunstige sociale bijdrageregeling

Met de toepassing van artikel 37 geniet je van een gunstige bijdrageregeling. Zo ben je onder andere vrijgesteld van sociale bijdragen als jouw inkomen op jaarbasis lager is dan 1.865,45 euro. Verdien je 1.865,45 euro of meer, maar blijft je inkomen onder de grens van 8.832,72 euro, dan ben je verminderde sociale bijdragen verschuldigd.

Zodra je 8.832,72 euro of meer verdient, ben je onmiddellijk minstens de minimumbijdrage als zelfstandige in hoofdberoep verschuldigd. In dat opzicht is het belangrijk dat je je informeert over het principe van proratisering van je inkomen.

Voorbeeld

Jimmy wenst een zelfstandige activiteit op te starten. Hij start in het derde kwartaal. Aangezien hij gehuwd is (zijn echtgenote werkt voltijds) en aangeeft slechts 4.500 euro te gaan verdienen in zijn eerste jaar, lijkt hij te voldoen aan de voorwaarden om artikel 37 te vragen.
Opgelet! De proratisering zorgt ervoor dat Jimmy’s inkomen wordt omgezet naar een jaarinkomen van 9.000 euro (4.500 euro, gedeeld door twee kwartalen aansluiting, maal vier). Aangezien hij hiermee de drempel van 8.832,72 euro heeft bereikt, is Jimmy voor het derde en vierde kwartaal onmiddellijk de minimumbijdrage als zelfstandige in hoofdberoep verschuldigd (in 2024 bedraagt deze 898,28 euro per kwartaal).

Het nadeel van art. 37: geen opbouw van sociale rechten

Het nadeel van artikel 37 is dat je geen eigen sociale rechten opbouwt als zelfstandige. Je zal dus geen recht hebben op pensioen, geen uitkeringen ontvangen bij moederschapsrust en geen recht hebben op uitkeringen bij arbeidsongeschiktheid.

Deze consequenties reiken verder dan je nu misschien denkt. Denk bijvoorbeeld aan je pensioen. Omdat de periodes waarin je geen of verminderde bijdragen betaalt niet meetellen voor je pensioen, kan het bijvoorbeeld voorkomen dat je enkele loopbaanjaren tekort hebt om vervroegd met pensioen te kunnen of om aanspraak te maken op een gewaarborgd minimumpensioen. 

Bedenk je je en wil je afstappen van art. 37 om niet in de problemen te komen met de opbouw van je sociale rechten? Weet dan dat de annulatie pas uitwerking heeft vanaf 1 januari van het jaar volgend op de aanvraag!

Voorbeeld

Annie, geboren in 1963, heeft in 2023 al 41 jaar gewerkt als zelfstandige in hoofdberoep. De zaken gaan minder goed en ze heeft nog slechts beperkte inkomsten. Vanaf 2023 opteren voor art. 37 zou in dit geval verstrekkende gevolgen kunnen hebben. Als Annie bijdragen als zelfstandige in hoofdberoep blijft betalen, kan zij namelijk in 2025 met vervroegd pensioen, omdat ze voldoende jaren gewerkt heeft. De toepassing van artikel 37 zou er in dit geval voor zorgen dat Annie moet verder werken tot de wettelijke pensioenleeftijd van 66 jaar (2029).

Vul onze gratis Starters GPS in en ontvang een gepersonaliseerd stappenplan voor een snelle en correcte opstart.

Naar de Starters GPS