Starten als zelfstandige: welke diploma’s heb je nodig?

Als je wil starten als zelfstandige, dan moet je kunnen bewijzen dat je de nodige kennis hebt om jouw onderneming goed te beheren. Concreet betekent dit dat je een getuigschrift basiskennis bedrijfsbeheer of gelijkwaardige akte moet kunnen voorleggen of moet kunnen aantonen dat je over de nodige relevante ervaring beschikt. In sommige gevallen moet je ook je beroepsbekwaamheid bewijzen. Maar wat is dit precies en blijft het in alle gevallen nodig?

Basiskennis bedrijfsbeheer

Sinds 1 september 2018 ben je niet langer verplicht om je kennis van bedrijfsbeheer te bewijzen wanneer je een zaak opstart in het Vlaamse Gewest. Vanaf 15 januari 2024 moet er ook voor ondernemingen met een zetel of domicilieadres in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest niet langer bedrijfsbeheer aangetoond worden. Maar wanneer je start als ondernemer in het Waalse Gewest, dan zal je bij het ondernemingsloket wel nog moeten aantonen dat je over de kennis beschikt om een bedrijf te kunnen opstarten en het dagelijks beheer ervan te voeren.

Dat je beschikt over de kennis om een bedrijf te starten en te leiden, kan je aantonen op twee manieren: via een getuigschrift of via relevante praktijkervaring. Je ondernemingsloket oordeelt op basis van jouw bewijsstukken of je wel degelijk over de nodige kennis beschikt. Ben je het niet eens met de beslissing, dan kan je in beroep gaan bij de Vestigingsraad.

Getuigschrift basiskennis bedrijfsbeheer

Het ondernemingsloket zal je eerst vragen of je beschikt over een getuigschrift basiskennis bedrijfsbeheer of over een gelijkwaardig diploma. Elk diploma afgeleverd door een in België erkende hogeschool of universiteit, volstaat eveneens om jouw kennis te bewijzen. Kijk in de diplodatabank van de overheid of jouw diploma in aanmerking komt.

Voorbeeld

Helena start haar eigen schoonheidssalon. Vooraf volgde ze een erkende cursus bedrijfsbeheer in avondonderwijs. Het diploma legt ze voor aan haar ondernemingsloket, dat haar meldt dat het als getuigschrift volstaat.

Voorbeeld schoonheidsspecialiste

Relevante praktijkervaring

Heb je geen geschikt diploma maar wel praktijkervaring? Dan leg je bij het ondernemingsloket stukken voor die dit kunnen bewijzen. Als zelfstandig ondernemingshoofd of zaakvoerder van een vennootschap moet je bijvoorbeeld kunnen aantonen dat je in de afgelopen vijftien jaar minstens drie jaar ervaring in hoofdberoep hebt opgedaan.

Starten als zelfstandige?

Vul onze gratis Starters GPS in en ontvang een gepersonaliseerd stappenplan voor een snelle en correcte opstart.

Ga naar de Starters GPS

Voorbeeld

Na vijf jaar als copywriter zet Rudy zijn eenmanszaak stop en stampt hij een redactiebureau uit de grond. Bij de oprichting van zijn BV hoeft hij geen getuigschrift basiskennis bedrijfsbeheer meer voor te leggen omdat zijn ervaring in de eenmanszaak geldt als relevante praktijkervaring.

Opmerking: wie van start gaat met een vrij beroep - zoals bijvoorbeeld arts, advocaat, enz. - hoeft geen bedrijfsbeheer te bewijzen.

Bewijs beroepsbekwaamheid

Voor een aantal gereglementeerde activiteiten, denk maar aan de bouwsector, is het nodig dat je aantoont dat je het vak beheerst. Dit heet dan beroepsbekwaamheid, ook wel bekend als 'beroepskennis'. Het ondernemingsloket beslist of je je beroepsbekwaamheid voldoende hebt aangetoond. Je kan tegen de beslissing in beroep gaan bij de Vestigingsraad.

In Vlaanderen hoef je sinds 1 januari 2019 geen beroepsbekwaamheid meer te bewijzen wanneer je een zaak start.

In Wallonië en Brussel staan wel nog een aantal beroepen op de lijst van gereglementeerde beroepen: vrijwel alle bouwberoepen, herstelling van wagens en andere motorvoertuigen (ook carrosserie), verkoop van tweedehandswagens, verkoop en herstelling van fietsen, restauranthouder en traiteur, bakker, kapper, schoonheidsverzorging, manicure, opticien, begrafenisondernemer en installateur-frigorist.

Voorbeeld

Franky start als elektricien en hoort van zijn ondernemingsloket dat hij daarvoor een bewijs beroepsbekwaamheid moet kunnen voorleggen. Hij brengt het bewijs van de opleiding die hij volgde mee. Vervolgens beslist het loket of dit volstaat om de kennis aan te tonen.

Diplodatabank

Om te weten of je met je opleiding je ondernemersvaardigheden kunt bewijzen, kan je de diplodatabank raadplegen. Je krijgt er uitsluitsel over de bewijskracht van diploma’s op vlak van de basiskennis van bedrijfsbeheer en van de beroepsbekwaamheid.

Vind je je diploma niet terug of twijfel je? Leg je vraag dan gerust voor aan Liantis ondernemingsloket.

Raadpleeg de Diplodatabank