De vier pijlers van de pensioenhervorming anno 2023

De kogel is door de kerk. België moest haast maken met een pensioenhervorming om in aanmerking te komen voor 850 miljoen euro Europees relancegeld. Deze hervorming moest de betaalbaarheid van de wettelijke pensioenen verbeteren gezien de vorige hervorming geen besparing maar een meerkost voor de staatskas betekende.

3 minuten leestijd Sociaal statuut 28 juli 2023

Wat houden de vier pijlers van deze pensioenhervorming in?

  1. Verdubbeling van de heffing op de opbouw van de hoogste aanvullende pensioenen
  2. De Wijninckx-bijdrage wordt vanaf 1 januari 2028 verhoogd van 3% naar 6%.

    Wat is die Wijninckx-bijdrage ook alweer? Het is een bijzondere RSZ-bijdrage op hoge aanvullende pensioenen (2de pensioenpijler) van zowel zelfstandigen als loontrekkenden. Ze wordt betaald door de vennootschap of de werkgever, niet door de bedrijfsleider of de werknemer. De berekening is gebaseerd op je totale pensioenreserves. En die kent de overheid: Sigedis, de beheerder van de databank aanvullende pensioen verzamelt deze gegevens bij de pensioeninstellingen.

    Het wettelijk pensioen wordt forfaitair bepaald en vermenigvuldigd met de loopbaanbreuk (x/45). Het aanvullend pensioen wordt uitgedrukt in een rente.

    Als de som van het wettelijk pensioen en het aanvullend pensioen de wettelijke pensioendoelstelling overschrijdt, dan is de Wijninckx-bijdrage verschuldigd. De grens van de pensioendoelstelling is bepaald op het maximumpensioen van een statutair ambtenaar in het jaar voor de berekening van de Wijninckx-bijdrage. Momenteel bedraagt dit € 93.760,79 (bron: Federale Pensioendienst).

     

  3. Pensioenen van de statutaire ambtenaren
  4. De automatische tweejaarlijkse aanpassing van de ambtenarenpensioenen aan de evolutie die de ambtenarenwedden in die periode gekend hebben - ook wel perequatie genoemd - wordt voortaan begrensd. De ambtenarenpensioenen zullen dus minder snel stijgen dan nu het geval is.

     

  5. Pensioenbonus
  6. Werk je na de vroegst mogelijke ingangsdatum van je pensioen nog verder zonder pensioen op te nemen, dan ontvang je een bonus als beloning. De waarde hiervan hangt af van de periode dat je langer werkt. Let wel: de pensioenbonus wordt van kracht op 1 januari 2024; enkel periodes vanaf 2024 kunnen een bonus opleveren.

    Voor de uitbetaling van de pensioenbonus heeft de rechthebbende de keuze: uitbetaling in een eenmalig kapitaal of een verhoging van het maandelijks pensioenbedrag. De pensioenbonus is een netto bedrag. De bonus is dus vrijgesteld van fiscale en sociale heffingen.

     

  7. Gewaarborgd minimumpensioen

Het wettelijk pensioen wordt in principe ‘proportioneel’ berekend, in functie van het beroepsinkomen dat als basis dient voor de berekening van de sociale bijdragen. Als het proportioneel pensioen lager is dan een bepaald minimumbedrag – het gewaarborgd minimumpensioen – dan wordt dit gewaarborgd minimumpensioen toegekend. Maar om in aanmerking te komen voor het gewaarborgd minimumpensioen moet je een pensioenloopbaan aantonen van minstens 30 jaar (2/3 van een volledige loopbaan van 45 jaar). Voor deze loopbaanvoorwaarde van 30 jaar tellen niet alleen periodes van tewerkstelling maar ook gelijkgestelde periodes mee.

In het kader van de hervorming blijft de loopbaanvoorwaarde van 30 jaar behouden. Er komt wel een extra voorwaarde bij: om in aanmerking te komen voor het gewaarborgd minimumpensioen zal je niet alleen een pensioenloopbaan van minstens 30 jaar moeten aantonen, je zal ook moeten aantonen dat je minstens 20 jaar effectief gewerkt hebt. Iemand met een loopbaan van 15 jaar effectieve prestaties en 20 gelijkgestelde jaren, zal dus geen aanspraak meer kunnen maken op het gewaarborgd minimumpensioen (en zal dus een proportioneel pensioen ontvangen bij pensionering). Bepaalde gelijkgestelde periodes zullen wel nog  meetellen in deze context, zoals bijvoorbeeld periodes van moederschapsrust, vaderschapsverlof en tijdelijke werkloosheid. 

Dit zijn de grote lijnen van de hervorming. Het is voorlopig wachten op meer duidelijkheid in verband met de precieze modaliteiten, overgangsperiodes, enz. Deze hervorming wordt pas definitief wanneer ze in het staatsblad verschijnt.