Op welk pensioen heb ik recht als zelfstandige?

Soorten pensioen

Er zijn verschillende soorten pensioen:

• het wettelijk rustpensioen dat in bepaalde gevallen vervroegd opgenomen kan worden;
• het overlevingspensioen;
• de overgangsuitkering:
• het pensioen bij echtscheiding.

Wettelijk rustpensioen

De wettelijke pensioenleeftijd ligt vandaag op 65 jaar en schuift de komende jaren op: vanaf 2025 is de wettelijke pensioenleeftijd 66 jaar, vanaf 2030 is dat 67 jaar. Het wettelijk pensioen start op de eerste dag van de maand volgend op de maand waarin je de wettelijke pensioenleeftijd hebt bereikt. Je kan deze datum ook raadplegen op mypension.be.

Het bedrag van het wettelijk rustpensioen hangt af van verschillende factoren.

Vervroegd pensioen zelfstandige

Om als zelfstandige met pensioen te kunnen gaan vóór je wettelijke pensioenleeftijd, moet je voldoende jaren gewerkt hebben (loopbaanjaren). Vervroegd met pensioen gaan, kan

• vanaf de leeftijd van 60 jaar als je 44 loopbaanjaren kan aantonen;
• vanaf de leeftijd van 61 jaar als je 43 loopbaanjaren kan aantonen;
• vanaf de leeftijd van 63 jaar als je 42 loopbaanjaren kan aantonen.

Jaren waarin je werkte als werknemer, ambtenaar of prestaties leverde in het buitenland komen onder bepaalde voorwaarden ook in aanmerking voor deze berekening.

Opgelet!

• Gelijkgestelde studiejaren tellen niet mee als loopbaanjaren en hebben enkel een impact op de hoogte van je pensioenbedrag.
• Vroeg je tijdens je loopbaan als zelfstandige een vrijstelling aan voor je sociale bijdragen? Dan bouw je voor de vrijgestelde kwartalen in kwestie geen pensioenrechten op. Dit heeft niet alleen een impact op je pensioenbedrag, maar kan ook het aantal loopbaanjaren beïnvloeden.

Overlevingspensioen

Wie zijn partner verliest, kan rekenen op steun in de vorm van een overlevingspensioen, ook wel “weduwe- of weduwnaarspensioen” genoemd. Het bedrag dat je ontvangt, hangt af van de loopbaan van de overleden partner.

Om in aanmerking te komen voor het overlevingspensioen, moet je voldoen aan een leeftijdsvoorwaarde (voor 2023 moet je minstens 49 jaar oud zijn op het moment van overlijden). De minimumleeftijd om recht te hebben op een volwaardig overlevingspensioen wordt geleidelijk aan opgetrokken naar 50 jaar in 2025.

Daarnaast moet je minstens één jaar gehuwd geweest zijn op het moment van overlijden. Kom je niet aan één jaar? Dan mag je ook de periode van wettelijke samenwoonst die voorafging aan het huwelijk meetellen. De lengte van je huwelijk speelt geen rol als je samen kinderen had, of als het overlijden het gevolg is van een ongeval of beroepsziekte die zich voordeed na het huwelijk.

Overgangsuitkering

Wie niet aan de leeftijdsvoorwaarde voldoet op het moment waarop zijn partner overlijdt, heeft geen recht op een overlevingspensioen. Er is dan wel recht op een overgangsuitkering (het bedrag is afhankelijk van de loopbaan van de overleden partner). Je hebt maximaal 18 maanden recht op deze uitkering. Als je kinderen ten laste hebt, wordt die periode verlengd tot 36 maanden als je kinderen 13 jaar of ouder zijn en tot 48 maanden als je kinderen jonger zijn dan 13 jaar.

Pensioen bij echtscheiding

Ben je uit de echt gescheiden en niet hertrouwd, dan kan je een pensioen ontvangen op basis van de loopbaan van je ex-echtgenoot tijdens de duur van het huwelijk. Het echtscheidingspensioen is altijd een proportioneel pensioen, er kan geen minimumpensioen toegekend worden.

Ben je niet officieel gescheiden, maar woon je niet langer op hetzelfde adres als je echtgenoot? Dan heb je recht op de helft van het gezinspensioen, als je zelf geen pensioen geniet. Geniet je een eigen pensioen dat minder dan de helft bedraagt van het gezinspensioen van je echtgenoot, dan wordt het verschil bijgepast.