Het bedrag dat je ontvangt wanneer je met pensioen bent, hangt af van verschillende factoren, zoals je beroepsinkomen, je gezinssituatie en het aantal jaren dat je gewerkt hebt. Je pensioen kan op twee manieren berekend worden. De pensioendienst rekent altijd uit welke vorm van pensioen voor jou het voordeligst is: het proportioneel pensioen of het gewaarborgd minimumpensioen.
Het proportioneel pensioen is een pensioen op basis van wat je doorheen je loopbaan werkelijk bijeen gespaard hebt aan pensioenbedrag. Het wordt berekend door per gewerkt jaar een opbrengst te berekenen. De opbrengst van één kwartaal als zelfstandige is gelijk aan het resultaat van de volgende formule:
Je gezinssituatie speelt dus een rol in de berekening: ben je gehuwd, dan kan je in bepaalde gevallen aanspraak maken op een gezinspensioen. Ben je ongehuwd, dan krijg je een pensioen als alleenstaande.
Tot 2020 werd bij de bovenstaande berekening van het proportioneel pensioen van de zelfstandigen een correctiecoëfficiënt toegepast, waardoor het pensioen maar werd berekend op 69% van je werkelijke inkomen. Dit systeem is nu afgeschaft, waardoor het zelfstandigeninkomen sinds 2021 voor 100% meetelt. Dat betekent dat elke netto belastbare euro als zelfstandige evenveel pensioen oplevert zoals 1 euro brutoloon als werknemer. Dit geldt voor alle pensioenvormende jaren vanaf 1 januari 2021.
Toch zal de nieuwe berekeningswijze niet voor iedereen voelbaar zijn. De verhoogde pensioenopbouw is enkel van toepassing voor zelfstandigen die op 1 januari 2022 of later met pensioen gaan. Voor wie op 1 januari 2022 zijn pensioen opneemt en dus als eerste kan instappen in het nieuwe systeem, zal het effect eerder beperkt blijven. De nieuwe berekeningswijze zal maar op één loopbaanjaar worden toegepast, namelijk op 2021. Ook zelfstandigen die recht hebben op het gewaarborgd minimumpensioen zullen niets merken van de afschaffing van de coëfficiënt, omdat het minimumpensioen niet berekend wordt op basis van de werkelijke inkomsten.
Wie aan het begin van zijn loopbaan staat, zal ten volle van het effect van de maatregel kunnen genieten. Ben je nieuwsgierig naar de impact op je persoonlijk pensioenbedrag? Raadpleeg dan zeker mypension.be, het online portaal van de overheid, dat al rekening houdt met de afschaffing van de correctiecoëfficiënt.
Is je proportioneel pensioen – dus het werkelijk bijeen gespaard pensioenbedrag - lager dan een bepaalde grens én heb je een loopbaan van minstens 30 jaar (als werknemer en/of zelfstandige)? Dan wordt je pensioenbedrag verhoogd tot het bedrag van het minimumpensioen, in functie van het aantal door jou gewerkte jaren. De toepassing van het minimumpensioen zorgt dus steeds voor een hoger pensioen!
Werkte je 45 jaar voor je met pensioen gaat, dan heb je recht op het volledig gewaarborgd minimumpensioen van 1.669,74 euro (tarief alleenstaande) of 2.086,52 euro (gezinstarief).
Het minimumpensioen wordt berekend in functie van de lengte van je loopbaan. Heb je geen loopbaan van 45 jaar? Dan ontvang je een pensioenbedrag in verhouding tot het aantal gewerkte jaren. Het basisbedrag van het minimumpensioen (1.669,74 of 2.086,52 euro) wordt daarvoor vermenigvuldigd met het aantal gewerkte jaren en gedeeld door 45 (elk kwartaal telt voor 0,25 jaar). Hoe langer je werkt, hoe hoger je pensioen. Er wordt slechts voor maximaal 45 loopbaanjaren een pensioen toegekend.
Je hoeft zelf niet uit te zoeken wat voor jou de interessantste optie is: bij de berekening van je pensioen gaan de pensioendiensten (RSVZ voor zelfstandigen en FPD voor werknemers) zélf na wat voor jou het meest voordelig is: een proportioneel pensioen of een minimumpensioen. Je ontvangt dus automatisch het voor jou meest voordelige pensioen!
Wanneer je beslist om je studiejaren af te kopen, dan zullen deze jaren meetellen voor je pensioen. Je gelijkgestelde studieperiode levert een extra pensioenbedrag op. Maar let wel: de gelijkstelde studiejaren tellen niet mee als loopbaanjaren voor het vervroegd pensioen.
In de meeste gevallen zal je bruto pensioenbedrag stijgen bij de afkoop van een of meer studiejaren. De netto-opbrengst van het afkopen van studiejaren hangt af van verschillende factoren zoals je loopbaan, de toepasselijke belastingschalen … De opbrengst is dus voor iedereen anders.
Daarom is het belangrijk dat je nagaat of het afkopen van studiejaren in jouw situatie interessant is. Daarvoor moet je hele loopbaan in kaart gebracht worden. Via mypension.be kan je de impact op je pensioen makkelijk en snel berekenen. Je vindt er ook informatie over de kostprijs.
Lukt het niet om je aan te melden op de website, volg dan deze stappen.
Blijkt uit de berekening in MyPension dat de afkoop interessant is voor jou? Je statuut op het moment van je aanvraag bepaalt via welke instantie je deze regularisatie precies kan bekomen. Val je op het moment van je aanvraag onder geen enkel statuut, dan doe je die aanvraag in het pensioenstelsel van je laatste professionele activiteit.
Ben je op het moment van je aanvraag aangesloten als zelfstandige? Dan vraag je de regularisatie aan bij je sociaal verzekeringsfonds. We helpen je graag met de verdere procedure:
Met het Sociaal Vrij Aanvullend pensioen via Liantis spaar je voor later, maar pluk je nu al de vruchten.
Ontdek er alles over