Heb ik als zelfstandige dezelfde rechten als een werknemer?

Wie betaalt mijn sociale zekerheid?

Als werknemer zorgt je werkgever voor de opbouw van je sociale rechten. Als zelfstandige sta je daarentegen zelf in voor de betaling van je sociale bijdragen. Je betaalt elke drie maanden een bedrag ter waarde van 20,50% van je netto belastbaar jaarinkomen. Als hoofdberoeper komt dit ongeveer neer op 898,28 euro per kwartaal.

Wat als ik mama of papa word? 

Als zelfstandige moeder heb je recht op twaalf weken moederschapsrust. Tijdens die periode betaalt je ziekenfonds een forfaitaire uitkering. Je hebt bovendien recht op 105 gratis dienstencheques voor huishoudelijke hulp ter waarde van telkens 9 euro. Je bent daarnaast ook vrijgesteld van sociale bijdragen in het kwartaal dat volgt op de bevalling, terwijl je je sociale rechten behoudt. 

Als kersverse moeder in loondienst krijg je 15 weken moederschapsrust. Tijdens de eerste maand na de bevalling krijg je een uitkering ter waarde van 82% van je brutoloon en vanaf de tweede maand wordt dit 75%.

Zowel zelfstandigen als werknemers ontvangen kinderbijslag en een geboorte- of adoptiepremie. In Vlaanderen wordt dit het Groeipakket genoemd. Deze bedragen zijn identiek voor zelfstandigen en werknemers.

Wat als ik zonder werk val?

Zelfstandigen bouwen geen recht op een werkloosheidsuitkering op. Er bestaat wel zoiets als het overbruggingsrecht, waarmee je tot twaalf maanden een uitkering ontvangt om een financieel moeilijke periode te overbruggen.

Val je als werknemer zonder werk, dan heb je onder bepaalde voorwaarden recht op een werkloosheidsuitkering. Het bedrag van die uitkering is gelijk aan een bepaald percentage van je begrensde loon. 

Wat als ik op pensioen ga?

Het pensioen van zelfstandigen en werknemers wordt op dezelfde manier berekend. Aangezien je als zelfstandige tijdens je loopbaan doorgaans minder sociale bijdragen betaalt dan een werknemer, zal je pensioen normaal ook wat lager liggen.

Wat als ik me extra wil beschermen als zelfstandige?

Ben je ervan overtuigd dat je aan de slag wil als ondernemer, maar twijfel je omwille van bepaalde risico’s? Geen nood, er bestaan hiervoor genoeg manieren om je extra te beschermen:

• Gewaarborgd inkomen: bescherm je tegen inkomensverlies bij ziekte of een ongeval
• Beroepsaansprakelijkheidsverzekering: dek je in tegen onopzettelijke schade
• Extra pensioen: dik je pensioen aan via een Sociaal Vrij Aanvullend Pensioen

Weeg de voor- en nadelen af

Hoewel de statuten van zelfstandigen en werknemers de laatste jaren naar elkaar toe gegroeid zijn, bestaan er toch nog enkele (grote) verschillen. Staar je echter niet blind op de voordelen van een job in loondienst, maar denk zeker ook aan alle positieve aspecten die het ondernemerschap te bieden heeft. 

Zo ben je je eigen baas. Je kiest zelf wanneer je werkt, welke opdrachten je uitvoert en hoe je de zaken aanpakt. Ben jij een geboren ondernemer, die prat gaat op zelfstandigheid, besluitvaardigheid en doorzettingsvermogen? Dan smelten eventuele nadelen van het ondernemerschap ongetwijfeld als sneeuw voor de zon in vergelijking met de vrijheid die je zal ervaren als zelfstandige!