Welzijnswetgeving ook van toepassing op dienstboden en huispersoneel 

Op maandag 15 mei 2023 breidde de welzijnswetgeving uit. Vanaf nu zijn ook dienstboden en huispersoneel onderworpen aan deze wet en dat brengt enkele specifieke verplichtingen voor jou als werkgever met zich mee.  

3 minuten leestijd Welzijn op het werk 04 juli 2023

Toepassingsgebied 

De nieuwe regelgeving is van toepassing op twee groepen medewerkers. 

Dienstboden 

Dienstboden verrichten voornamelijk huishoudelijke handenarbeid met betrekking tot de huishouding van de werkgever of van zijn of haar gezin. Het gaat bijvoorbeeld over koks, nanny’s of huishoudelijk personeel dat niet in de dienstenchequesector werkt. Hiervoor wordt een arbeidsovereenkomst voor dienstboden afgesloten.  

Huispersoneel 

Het huispersoneel voert taken uit die geen huishoudelijke arbeid zijn, maar die wel voldoen aan de privébehoeften van de werkgever of van zijn of haar gezin. Denk bijvoorbeeld aan huisonderwijzers, chauffeurs, tuinonderhoudspersoneel, verplegend personeel, enzovoort. 

Een dienstbode of personen die tot het huispersoneel behoren, werken niet voor een rechtspersoon, maar enkel in en/of rondom de private woning van en voor natuurlijke personen.  

Nieuwe bepalingen waaraan je als particuliere werkgever moet voldoen  

Uitvoeren van een risicoanalyse  

De eerste specifieke bepaling van dit nieuwe koninklijk besluit (KB) is dat de risicoanalyse uitgevoerd kan worden via het platform OiRA (Online Interactive Risks Assessment) dat specifiek voor dit KB is ontwikkeld. 

Wanneer je een risicoanalyse hebt met passende preventiemaatregelen (via OiRA of via een andere tool), dan ben je als werkgever vrijgesteld van een aantal verplichtingen, waaronder:  

  • het opstellen van het globaal preventieplan; 

  • het jaarverslag van de interne dienst voor preventie en bescherming op het werk; 

  • het jaaractieplan. 

Informatieverstrekking over risico’s en preventiemaatregelen  

Door de specifieke situatie waarin dienstboden en huispersoneel zich bevinden, namelijk het continu werken voor dezelfde particuliere werkgever, benadrukken zowel de regelgeving als het OiRA het belang van het verstrekken van informatie over de risico’s en preventiemaatregelen. Voordat deze werknemers starten met hun werk, moet je als werkgever schriftelijk en in begrijpelijke taal informatie verstrekken over: 

  • de uit te voeren taken met duidelijke omschrijving, 

  • de apparatuur en de bijbehorende risico’s,  

  • de soorten chemische, fysieke en biologische agentia waaraan ze kunnen blootgesteld worden,

  • de aard van de mentale of fysieke belasting,  

  • het gezondheidstoezicht,  

  • de noodzakelijke vaccinaties, 

  • … 

Op hetzelfde document staan ook de contactgegevens van de preventieadviseur psychosociale aspecten en de preventieadviseur-arbeidsarts vermeld. 

Het gezondheidstoezicht  

De dienstboden en het huispersoneel zijn ook onderworpen aan een gezondheidstoezicht dat rekening houdt met de privébehoeften van de werkgevers of hun gezin. Dit betekent dat deze werknemers vóór de aanvang van hun tewerkstelling een gezondheidsbeoordeling moeten krijgen van de preventieadviseur-arbeidsarts.  

Twaalf maanden na deze eerste gezondheidsbeoordeling worden deze werknemers vervolgens aan een nieuwe gezondheidsbeoordeling onderworpen om hun gevoeligheid voor de specifieke risico’s waaraan ze zijn blootgesteld, na te gaan.  

Arbeidsplaats  

De arbeidsplaats moet voldoende verlucht, verlicht en verwarmd worden. Voor dienstboden en huispersoneel moeten bepaalde voorzieningen beschikbaar zijn zoals een kleedkamer, toilet en wastafel, een plek om te eten en te pauzeren en een douche als ze vuil werk uitvoeren. Verder moet er een kast of plaats zijn waar ze hun persoonlijke spullen veilig kunnen opbergen.  

Brandveiligheid  

Als werkgever moet je verplicht zorgen voor evacuatiemaatregelen en de nodige instructies duidelijk communiceren. 

Overgangsbepalingen  

Werkgevers die al dienstboden en huispersoneel in dienst hebben, krijgen vanaf 15 mei 2023 één jaar de tijd om aan deze nieuwe regelgeving te voldoen.  

De specifieke bepalingen wat betreft de preventie en aanpak van grensoverschrijdend gedrag en de regels rond moederschapsbescherming die al eerder van kracht zijn, moeten ook door de particuliere werkgever nageleefd worden.  

Vragen?  

Heb je vragen of wil je meer informatie? Aarzel dan niet om ons te contacteren via studiedienst-preventie@liantis.be. We helpen je graag verder.