Tools & resources
Start vandaag nog als zelfstandige via het online ondernemingsloket van Liantis
Heb je er altijd al van gedroomd je eigen zaak te starten? Ontdek onze gratis startersreeks.
Sluit je vandaag nog aan bij het Sociaal Verzekeringsfonds
Sluit je vandaag nog aan bij het sociaal Verzekeringsfonds
Ready, set, go!
Zoek snel de NACE-cijfercode op van de activiteiten die je als ondernemer uitoefent.
Swingen je personeelskosten de pan uit of ben je bang talentvolle medewerkers te verliezen? Download nu het hr-trendrapport!
Nooit meer een belangrijke deadline missen? Behoud een klare kijk op je hr en administratie met de Liantis kmo-kalender.
Hiermee bied je je medewerkers een flexibel loonpakket aan, zonder dat de loonkost voor jou als werkgever stijgt.
Een podcast van Liantis voor accountants
Meest gezocht
In 2023 werd het (para)fiscaal gunstregime voor auteursrechten hervormd. Zowel het materiële (welke auteursrechtelijke beschermde werken komen nog in aanmerking?) als het personele (wie kan er nog gebruik van maken?) toepassingsgebied van deze fiscale gunstregeling worden beperkt.
Er werd een overgangsregeling voorzien voor personen die vanaf 2023 uit de boot vielen voor de verdere toepassing van het gunstregime. Het gaat dan voornamelijk over werknemers in de IT-sector.
Zij konden het fiscaal gunstregime voor auteursrechten nog tijdelijk genieten. Er waren wel enkele beperkingen:
De overgangsregeling liep af op 1 januari 2024.
Het fiscaal gunstregime zal er alleen nog zijn voor werken van letterkunde of kunst of voor de openbare uitvoeringen en opvoeringen van uitvoerende kunstenaars. Uitvoerders moeten voortaan ook een ‘kunstwerkattest’ bezitten. Heb je er geen, dan moet je rechten op het werk overdragen of in licentie geven aan een derde en moet het werk ‘aan het publiek worden meegedeeld’. Het moet dus toegankelijk zijn voor een onbepaald aantal potentiële kijkers of lezers.
Nergens worden bepaalde sectoren (bijvoorbeeld de IT-sector) of beroepen (bijvoorbeeld architecten) uitgesloten. Er bestaat dus geen limitatieve lijst van wie wel/niet in aanmerking komt. Hierdoor blijft er veel onzekerheid bestaan over wie nog aanspraak kan maken op het gunstregime voor auteursrechten.
Het roept dus nog heel wat vragen op: valt het ontwikkelen van software nog binnen het materiële toepassingsgebied? Worden computerprogramma’s gelijkgesteld met werken van letterkunde? Is voldaan aan de vereiste van mededeling aan het publiek wanneer een architecturaal plan op een website wordt geplaatst?
De minister van Financiën liet verstaan dat de nieuwe regeling beperkt moet worden tot de werken van letterkunde of kunst, zoals bedoeld in titel 5 van boek XI van het Wetboek van economisch recht, en dus niet geldt voor de gelijkgestelde werken (o.a. het schrijven van computerprogramma’s), zoals bedoeld in titel 6 van hetzelfde wetboek (WER).
Verschillende IT-bedrijven en softwareontwikkelaars zijn dan ook naar het Grondwettelijk Hof gestapt om de nieuwe restrictieve regeling aan te vechten.
Sinds de hervorming van het fiscaal gunstregime voor auteursrechten in 2023, komen heel wat IT’ers er niet langer voor in aanmerking. Een aantal softwareontwikkelaars en IT-bedrijven hadden daarop een beroep tot vernietiging van deze nieuwe regeling gevorderd, maar dat werd onlangs verworpen. Het Grondwettelijk Hof oordeelde op 16 mei 2024 dat er geen sprake is van schending van het gelijkheidsbeginsel. De inkomsten van softwareontwikkelaars kennen immers niet dezelfde onzekerheid en wisselvalligheid zoals die van auteurs van werken van letterkunde en kunst.
Het was wachten tot de zomer van 2023 op een eerste ruling wat betreft auteursrechten 'nieuwe stijl'. De aanvraag ging niet over het materiele of personele toepassingsgebied, maar wel over de vraag of auteursrechtenvergoedingen in de nieuwe regeling nog integraal fiscaal in aanmerking kunnen komen.
Als de overdracht van de auteursrechten niet gepaard gaat met het leveren van een prestatie, kan het fiscaal gunstregime van toepassing zijn op de totale vergoeding.
Een tweede ruling wat betreft auteursrechten ‘nieuwe stijl’ luidt als volgt: “Werken geproduceerd door IT-werknemers van bedrijf X laten hen niet toe om te profiteren van het auteursrechtbelastingregime uiteengezet in artikel 17 §1 5° WIB92.”. Deze negatieve beslissing laat niets aan de verbeelding over: softwareontwikkelaars vallen voortaan uit de boot.
Bovendien liet de minister van Financiën onlangs weten dat de Dienst Voorafgaande Beslissingen een gedragslijn aannam die stelt dat er binnen de contouren van de nieuwe wettelijke regels geen mogelijkheden zijn om rulings af te leveren met betrekking tot inkomsten uit verdracht en licentieverlening van auteursrechten wat betreft softwareprogramma’s.
Het openbaar maken van deze gedragslijn zou dat kunnen verduidelijken.
Ook bestaande rulings kunnen in principe niet verder worden toegepast, tenzij de voorwaarden ervan overeenstemmen met het nieuwe toepassingsgebied en de nieuwe voorwaarden en grenzen.
Ondernemers en werkgevers staan voor een uitdaging wat betreft het toepassen van dit gunstregime en de mogelijke financiële impact voor medewerkers.
Vooral zelfstandigen en werknemers in de IT-sector worden getroffen. Binnen de IT-sector is er een echte strijd voor talent. Om de impact van het verlies van het belastingvoordeel te beperken, gaan Belgische technologiebedrijven in het buitenland aanwerven.
Voor een kmo is deze oplossing niet altijd evident. Want hoe kan je het nettoverlies van je medewerkers compenseren? Meer brutoloon geven is vaak geen optie en bovendien economisch niet haalbaar. Moeten de auteursrechten voor 100% worden gecompenseerd? Om medewerkers aan boord te houden, zal er toch een tegemoetkoming moeten komen.
Er is niet één concrete oplossing, maar er zijn wel heel wat alternatieven: een hoger brutoloon en/of onkostenvergoeding, de invoering van een loonbonus of cao 90-bonus, het toekennen van een winstpremie of aandelenopties, een innovatiepremie, het invoeren van maaltijd- en/of ecocheques … Kortom: een optimalisatie van het loonbeleid.
De regels zijn onvoldoende afgelijnd om te bepalen wie wel/niet in aanmerking komt. Ook al kunnen we dus zelf nog geen sluitend (para)fiscaal advies geven, aarzel niet om ons te contacteren bij vragen.
Relevante artikels
Verloning personeel 27 december 2022
De regering wil de voordelige belastingregeling voor auteursrechten hervormen, om zo terug te keren naar het oorspronkelijke doel ervan, namelijk een gunstig fiscaal regime voor onregelmatige en wisselvallige inkomsten uit artistieke activiteiten. Maar wat betekent dat nu concreet? We zetten de belangrijkste wijzigingen voor jou op een rij.