Compensatie voor werkgevers die personen met arbeidsbeperking tewerkstellen

Vanaf 1 juli 2023 kan je als werkgever een financiële compensatie krijgen wanneer je personen met een arbeidsbeperking in dienst neemt of hebt. De premie kreeg de naam ‘individueel maatwerk’. Met deze compensatie wil de Vlaamse overheid de kansen van personen met een arbeidsbeperking verhogen op de brede arbeidsmarkt en dus niet enkel in maatwerkbedrijven. Bovendien moet de maatregel de algemene werkzaamheidsgraad verhogen.  

4 minuten leestijd Personeelsbeleid 27 april 2023

Welke compensatie voor werkgevers is er?

Er komt een financiële incentive voor werkgevers in de vorm van een loonpremie en/of begeleidingspremie. Die premie kan je inzetten voor de aanwerving van personen met een arbeidsbeperking of voor medewerkers met een arbeidsbeperking die al in dienst zijn. Met deze premies voor individueel maatwerk kan je de extra kosten compenseren die aan deze tewerkstelling verbonden zijn. 

Individueel maatwerk bouwt daarnaast verder op vier maatregelen die verdwijnen: de Vlaamse ondersteuningspremie (VOP), de Sociale Inschakelingseconomie (SINE), de lokale diensteneconomie (LDE) en de maatwerkafdelingen (MWA) van collectief maatwerk. Voor deze vier maatregelen gelden overgangsmaatregelen. 

Wat zijn de voorwaarden? 

Als werkgever kan je individueel maatwerk aanvragen in de hoedanigheid van een privaatrechtelijke rechtspersoon, een natuurlijke persoon of als persoon met een persoonlijk assistentiebudget. Lokale besturen en scholen komen ook in aanmerking. Ben je als werkgever in het buitenland gevestigd, dan kan je ook van de maatregel gebruikmaken als de medewerker in Vlaanderen woont.  

Daarnaast moet de arbeidsovereenkomst minstens 24 uur duren en moet de VDAB een erkende arbeidsbeperking vaststellen die de werkondersteunende maatregelen bevestigt. 

De werknemer moet ook in Vlaanderen wonen of in een ander land van de Europese Economische Ruimte (EER), op voorwaarde dat hij of zij in Vlaanderen werkt.  

Voor medewerkers uit een maatwerkbedrijf of lokaal bestuur gelden bijkomende voorwaarden. 

Werkondersteunende maatregelen

Vanuit het individueel maatwerk bestaan twee soorten premies: de loonpremie en de begeleidingspremie.  

Loonpremie 

Met de loonpremie kan je als werkgever eventuele bijkomende kosten voor de organisatie door de arbeidsbeperking van de werknemer compenseren. Denk maar aan het betalen van extra ondersteuning of een compensatie voor lagere productiviteit, enzovoort.  

Deze premie wordt als een percentage op het loon van de werknemer berekend. Het exacte bedrag van de loonpremie hangt af van het begrensde referteloon. Bij een deeltijdse tewerkstelling wordt het referteloon begrensd volgens de tewerkstellingsbreuk. De loonpremie bedraagt minimaal 20% en maximaal 75% van het referteloon. 

Begeleidingspremie 

Met de begeleidingspremie kan je als werkgever bijkomend de kosten voor de begeleiding compenseren wanneer de VDAB dit nodig vindt. Is begeleidingsondersteuning nodig, dan moet je als werkgever een gekwalificeerde begeleider en coach aanduiden. Dit kan één en dezelfde persoon zijn, zowel intern als extern, maar of hij of zij moet wel aan bepaalde voorwaarden voldoen.  

De begeleidingspremie zelf bestaat uit een forfaitair en een variabel gedeelte, aangepast aan de specifieke behoeften van de medewerker en de prestaties tijdens het lopend kwartaal. 

Duurtijd van individueel maatwerk

Hoelang jij en je medewerker zich kunnen beroepen op individueel maatwerk, hangt af van de vastgestelde arbeidsbeperking door de VDAB. Bij een langdurige, blijvende problematiek is de ondersteuning van individueel maatwerk vijf jaar geldig en nadien verlengbaar. Bij een problematiek die waarschijnlijk zal verbeteren, is de ondersteuning maximaal twee jaar geldig en niet verlengbaar.

Overgangsmaatregelen bestaande maatregelen 

Individueel maatwerk vervangt vanaf juli ook de Vlaamse ondersteuningspremie, de Sociale Inschakelingseconomie, lokale diensteneconomie en maatwerkafdelingen. Er zijn wel overgangsmaatregelen uitgewerkt. 

Vlaamse ondersteuningspremie (VOP) 

Het individueel maatwerk heft vanaf 1 juli de Vlaamse ondersteuningspremie op. De loonpremie uit het individueel maatwerk en de VOP zijn grotendeels hetzelfde, enkel de begeleidingspremie is volledig nieuw en kan er als extra bijkomen. 

In principe kan je als werkgever vanaf juli geen nieuwe VOP meer aanvragen. Nieuwe aanvragen, of aanvragen tot wijziging van de VOP, gebeuren vanaf dan via het individueel maatwerk. Werkgevers die al een VOP ontvangen voor werknemers die al in dienst zijn vóór juli blijven deze premie wel voor de voorziene duurtijd ontvangen en schakelen pas na afloop over naar het individueel maatwerk. 

Tussen 1 april en 30 juni geldt een overgangsperiode. Werkgevers die nog geen VOP voor een werknemer ontvingen, kunnen in deze periode nog een nieuwe aanvraag indienen voor een VOP. Daarnaast kan je als werkgever in deze periode ook nog een verhoging of verlenging aanvragen voor lopende VOP’s via de oude procedure, maar de aanvraag zelf wordt wel al behandeld volgens de aanvraagprocedure van individueel maatwerk.  

SINE, LDE en MWA 

Werkgevers die werken in de specifieke situatie van een Sociale Inschakelingseconomie (SINE), de lokale diensteneconomie (LDE) of maatwerkafdelingen (MWA) van collectief maatwerk krijgen vanuit de Vlaamse overheid bijkomende info over de overgangsperiode en verdere uitwerking. 

Praktisch

Vanaf 3 juli 2023 kan je als werkgever een aanvraag indienen voor individueel maatwerk via het Departement Werk en Sociale Economie. De betaling zelf gebeurt automatisch op basis van de RSZ-aangifte. 

Wat betreft de vier bestaande maatregelen die door het individueel maatwerk worden vervangen, stuurt de Vlaamse overheid verdere begeleidingsinformatie naar elke betrokken werkgever.

Vragen? 

Je vindt meer details op de website van de Vlaamse overheid rond individueel maatwerk. Heb je nog vragen hierover? Aarzel dan niet om ons te contacteren.