Instroom als vierde motief voor uitzendarbeid

Motief instroom

Begrip

Naast de drie bestaande motieven voor uitzendarbeid, namelijk tijdelijke vervanging van een vaste werknemer, tijdelijke vermeerdering van het werk en uitvoering van een uitzonderlijk werk, werd een vierde motief voor het gebruik van uitzendarbeid in de Terbeschikkingstellingswet ingevoegd, met name het motief ‘instroom’.

Bijgevolg wordt vanaf 1 september het officieel toegelaten voor de uitzendkantoren om een uitzendkracht ter beschikking te stellen bij een gebruiker (een werkgever waarbij een uitzendkracht tewerkgesteld wordt) met het oog op de vaste indiensttreding van de uitzendkracht bij de gebruiker na afloop van de periode van uitzendarbeid.

Daarnaast werd er in de schoot van de Nationale Arbeidsraad een nieuwe NAR-CAO nr. 108 opgesteld, die de regels van het motief ‘instroom’ verder uitwerkt en die alle regels met betrekking tot de uitzendarbeid gebundeld heeft.

Het doel van het motief instroom is aldus om een uitzendkracht de kans te geven om kennis te maken met een bepaalde werkomgeving en de gebruiker toe te laten om de competenties en de attitudes van de bepaalde uitzendkracht te evalueren, met, bij positieve evaluatie, een vaste indienstneming tot gevolg. 

Informatieverplichting

Vooraleer het motief instroom te gebruiken, dient de gebruiker de vakbondsafvaardiging te informeren en te raadplegen met de beweegreden van het gebruik van dit motief.  Let wel, een goedkeuring van de vakbondsafvaardiging is niet vereist. 

Modaliteiten

De volgende modaliteiten zijn van toepassing bij het motief instroom : 

• Ten einde misbruiken te voorkomen, zijn voor het motief instroom per werkpost niet meer dan drie pogingen toegestaan, welke dienen plaats te vinden binnen een periode van negen maanden ; 
• Per uitzendkracht kunnen de pogingen maximaal zes maanden omvatten.  Hierbij worden ook die periodes van activiteit van de uitzendkracht bij het uitzendbureau voor de invulling van de werkpost bij de gebruiker gerekend ; 
• Als er bijvoorbeeld drie pogingen met drie verschillende uitzendkrachten voor de werkpost gebeuren, mag hun gezamenlijke tewerkstelling een termijn van negen maanden niet overschrijden, noch mogen zij elk afzonderlijk langer dan zes maanden met dit motief tewerkgesteld worden ; 
• Indien de uitzendkracht wordt ontslagen om dringende reden of zelf de overeenkomst eenzijdig verbreekt, wordt die periode van activiteit evenwel niet meegeteld ; 
• Indien er geen arbeidsovereenkomst wordt gesloten na het maximaal aantal toegelaten pogingen, kan het motief instroom niet meer gebruikt worden voor die bepaalde werkpost.

Formaliteiten

De overeenkomst voor uitzendarbeid onder het motief instroom moet schriftelijk vastgesteld worden, waarbij de duurtijd minstens één week en maximaal zes maanden kan zijn. Aan de gebruiker wordt de verplichting opgelegd om aan het uitzendkantoor mee te delen hoeveel pogingen er voor invulling van de functie reeds zijn geweest, zodat het uitzendkantoor deze informatie kan (en moet) opnemen in de arbeidsovereenkomst voor uitzendarbeid. 

Sanctie

Indien de gebruiker een uitzendkracht tewerkstelt boven het toegelaten maximum, dan wordt als sanctie vooropgesteld dat tussen de gebruiker en de uitzendkracht de tewerkstelling wordt beschouwd als een arbeidsovereenkomst van onbepaalde duur. 

Tewerkstellingsgarantie

Om de risico’s voor de uitzendkrachten bij negatieve evaluatie enigszins te beperken, wordt een tewerkstellingsgarantie van één maand bij het uitzendbureau voorzien voor die werknemers, die een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd hebben beëindigd om te worden tewerkgesteld als uitzendkracht onder het motief instroom.  Voor de andere werknemers zal de duur van de tewerkstellingsgarantie gelijk zijn aan de minimumduur van de proefperiode volgens de regels van het nieuwe eenheidsstatuut.  Voor deze werknemers is er dus op heden, en tot inwerkingtreding van de nieuwe wetgeving daaromtrent, geen tewerkstellingsgarantie. 

Vaste aanwerving

Als de gebruiker een positieve evaluatie geeft en naderhand effectief een uitzendkracht tewerkstelt met een arbeidsovereenkomst, dan heeft dit tot gevolg dat: 

• de aldus ontstane arbeidsovereenkomst van onbepaalde duur moet zijn, tenzij hiervan afgeweken wordt mits sectoraal akkoord ; 
• de periodes van activiteit als uitzendkracht met motief instroom bij de gebruiker moeten meetellen voor de anciënniteit ; 
• de periodes van activiteit als uitzendkracht met oog op instroom in mindering moeten gebracht worden van de proefperiode, voor zover een proefperiode in de arbeidsovereenkomst ingelast is ;

Beperking dagcontracten

De wet en de NAR-CAO stellen ook strengere regels voorop voor opeenvolgende dagcontracten.  Deze opeenvolgende dagcontracten zullen enkel toegelaten worden ‘voor zover de nood aan flexibiliteit voor het gebruik van dergelijke contracten kan worden aangetoond’. 

De regelgeving omschrijft ‘opeenvolgende dagcontracten voor uitzendarbeid’ als de arbeidsovereenkomsten van uitzendarbeid bij eenzelfde gebruiker die elk een looptijd van 24 uur niet overschrijden en die elkaar onmiddellijk opvolgen, dan wel hoogstens gescheiden worden door een feestdag of de gewone inactiviteitsdagen.  Onder flexibiliteit wordt begrepen ‘wanneer het werkvolume bij de gebruiker grotendeels afhankelijk is van externe factoren of het werkvolume sterk fluctueert of gekoppeld is aan de aard van de opdracht’.

Indien een gebruiker alsnog dagcontracten gebruikt en hij deze flexibiliteit niet kan aantonen, dan is het uitzendbureau, naast het loon, een vergoeding verschuldigd die overeenstemt met het loon, dat betaald zou worden indien de arbeidsovereenkomst voor uitzendarbeid voor twee weken zou zijn gesloten. 

Informatieverstrekking

Ten slotte voorziet de NAR-CAO eveneens in een algemene semestriële informatieverstrekking aan de ondernemingsraad, of bij ontstentenis ervan, de vakbondsafvaardiging over het aantal uitzendkrachten, uitgesplitst per motief.

Voor verder advies over het gebruik van het motief instroom, kan u terecht bij de medewerkers van Liantis.