Zelfstandig helper: wie komt in aanmerking?

Statuut zelfstandig helper

Een zelfstandig helper is iemand die geen eigen zaak heeft, maar wel verzekeringsplichtig is als zelfstandige. Hij helpt of vervangt een zelfstandige en is niet verbonden door een arbeidsovereenkomst. Werk je als zelfstandig helper, dan moet je over een ruime vrijheid beschikken om je opdracht naar eigen inzicht in te vullen. Is dit niet het geval, dan moet je ingeschreven staan als werknemer.

Let op: help je je partner, dan zal je je in bepaalde gevallen moeten aansluiten als meewerkende echtgenoot. Ook wanneer je gepensioneerd bent en als zelfstandig helper aan de slag gaat, moet je je aansluiten bij een sociaal verzekeringsfonds.

Eenmanszaak vs vennootschap

Je kan enkel zelfstandig helper zijn bij een zelfstandige die een eenmanszaak heeft (een natuurlijk persoon). Je kan geen zelfstandig helper zijn van een rechtspersoon, zoals een vennootschap.

Zelfstandig helper en sociaal statuut

Als helper moet je je aansluiten bij een sociaal verzekeringsfonds. Je bent dan onderworpen aan het statuut van zelfstandige en betaalt sociale bijdragen in ruil voor sociale zekerheidsrechten. Er bestaan enkele uitzonderingen op de aansluitingsplicht. Je moet niet aansluiten als helper bij een sociaal verzekeringsfonds als je je in één van de volgende situaties bevindt:

• vóór 1 januari van het jaar waarin je 20 wordt, op voorwaarde dat je niet gehuwd bent;
• indien je student bent en als student recht geeft op kinderbijslag (Groeipakket in Vlaanderen);
• indien de hulp occasioneel is. Met occasioneel wordt bedoeld dat je niet regelmatig én dat je minder dan 90 dagen per jaar als helper werkt. Help je bijvoorbeeld elke zaterdag, dan is er een zekere regelmaat en moet je wel aansluiten bij een sociaal verzekeringsfonds.

Hoofdberoep, bijberoep of artikel 37

Zelfstandig helper is geen statuut op zich. Je kan helper zijn in hoofdberoep, in bijberoep, onder artikel 37 of als gepensioneerde. De sociale bijdragen die je betaalt en de rechten die je in ruil hiervoor opbouwt, zijn dan ook afhankelijk van het statuut waar je voor kiest.

Verplichte registratie KBO

Heb je een eenmanszaak die actief is in de bouw- of schoonmaaksector en heb je één of meerdere helpers, dan ben je verplicht de gegevens van je helper(s) te registreren in de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO). Lees er hier meer over.